переби́ться

1. (разбиться — о всём, многом) перабі́цца, паразбіва́цца;

вся посу́да переби́лась уве́сь по́суд перабі́ўся (паразбіва́ўся);

2. (преодолеть нужду) разг. перабі́цца, перакі́дацца; см. перебива́ться​ 1.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераба́віцца ​1, ‑баўлюся, ‑бавішся, ‑бавіцца; зак.

Разм. Сяк-так пражыць, абысціся некаторы час без чаго‑н.; перабіцца (у 2 знач.).

пераба́віцца ​2, ‑баўлюся, ‑бавішся, ‑бавіцца; зак.

Разм. Пераадольваючы цяжкасці, пераправіцца ў іншае месца. Перабавіцца праз лінію фронту.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Перакантава́цца ’перажыць нястачу, перабіцца як-небудзь’ (гродз., ЖНС). Да пера- і кантава́цца (гл.); відаць, запазычана з гутарковага рус. перекантоваться ’тс’, параўн. кур. кантова́ть ’карміць, утрымліваць каго-небудзь’, жарг. кантоваться ’знаходзіцца дзе-небудзь; не працаваць’ (Шчарбакова, Бруева, 89). Усе гэтыя значэнні другасныя, зыходная семантыка ў польск. przekantować ’перавярнуць, перакуліць праз кант’. Гл. таксама кант.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перакаля́каць (пірыкыля́кыць) ’перажыць, перамадзець’. Нагадвае польск. przekołatać ’перамучыцца’, якое магло быць фанетычна відазменена пад уплывам семантычна блізкай лексемы каля́каць ’размаўляць; доўга і прыніжала прасіць, канькаць’, пашыранай у суседніх рус. гаворках, аднак геаграфія, магчыма, пярэчыць такому пазычанню. Параўн., аднак, калата́ць ’біць, грукаць’, гл. калаты́рыць, а таксама перабі́цца ’пражыць як-небудзь’ (прасл. *koltiti і *kъltati, гл. Бернекер, 550; Брукнер, 247; Слаўскі, 2, 364–365).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перабіва́цца несов.

1. (ломаться от удара) перела́мываться;

2. разг. (преодолевать нужду) перебива́ться;

1, 2 см. перабі́цца 2, 3;

3. страд. перебива́ться; перекола́чиваться; перешиба́ться; перегора́живаться; прерыва́ться; см. перабіва́ць;

◊ п. з хле́ба на квас — перебива́ться с хле́ба на квас

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

проби́ться

1. в разн. знач., мног. папрабіва́цца; (о волосах — ещё) павысяда́ць; (о растениях — ещё) узысці́, мног. паўзыхо́дзіць;

река́ проби́лась сквозь ска́лы рака́ прабі́лася праз ска́лы;

проби́лась зелёная тра́вка прабі́лася (узышла́) зялёная траві́ца;

2. (преодолеть нужду) разг. перабі́цца;

◊

проби́ться в лю́ди прабі́цца ў лю́дзі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)