фальва́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м.
1. У феадальнай Польшчы, Літве, Беларусі і Заходняй Украіне: панская гаспадарка з комплексам будынкаў, заснаваная на паншчыннай працы сялян.
2. Невялікая сядзіба пана, хутар.
|| прым. фальварко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ба́рич
1. разг., уст. пані́ч, -ча́ м.;
2. разг., уст. пан, род. па́на м.;
3. пренебр. пан, род. па́на м., пані́ч, -ча́ м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Няна́чы (ніначы) ’не інакш’ (Касп.). Гл. пана.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абкруці́ць, -ручу́, -ру́ціш, -ру́ціць; -ру́чаны; зак.
1. што. Абматаць, абвіць што-н. вакол чаго-н.
А. шалік вакол шыі.
2. што. Заматаць, укруціць што-н. чым-н.; загарнуць у што-н., ахінуць чым-н. з усіх бакоў.
А. нагу бінтам.
3. каго. Абхітрыць (разм.).
Абкруціў мужык пана.
|| незак. абкру́чваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
арна́ментны, ‑ая, ‑ае.
Які звязаны з арнаментам (у 1 знач.). Арнаментнае пана. Арнаментныя малюнкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абдары́ць, ‑дару, ‑дорыш, ‑дорыць; зак., каго-што.
Надзяліць усіх, многіх падарункамі. Як толькі саспелі сыры, .. [Пятрок] павёз іх прадаваць і ў першую ж чаргу абдарыў па цэлай галоўцы і пана Стасека.., і пана Збышку.., і паноў Габруся і Казімежа. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́рин в разн. знач. пан, род. па́на м.;
◊
жить ба́рином жыць па́нам (як пан, па-па́нску).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
халя́ва ж.
1. (сапога) голени́ще ср.;
2. тех. холя́ва;
◊ віда́ць па́на па ~вах — посл. ви́дно пти́цу по полёту
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хамава́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які можа хапіць, трубіць. [Стасюня] заўсёды.. лічыла пана Смілгу грубаватым і хамаватым. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акру́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Свавольны, вельмі жорсткі (пра чалавека з норавам). Дзеялася тое за прыгонам. Быў у таго пана, акрутнага і злога пана Дастаеўскага, малады музыкі. Гарэцкі.
2. Цяжкі, безвыходны. Саўка папаў у акрутнае становішча... Ён зацяўся і ўпарта адмаўляў, што бачыўся з паўстанцамі і гаварыў з імі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)