стая́цца, стаі́цца; безас.; незак., каму (пераважна з адмоўем).

Пра нежаданне або немагчымасць стаяць на месцы.

Запрэжанаму каню не стаіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нехоте́ние уст. нежада́нне, -ння ср., нехаце́нне, -ння ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

непаднача́ленне, ‑я, н.

Нежаданне або адмаўленне падначальвацца каму‑н. Непадначаленне ўладам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Няхо́та ’неахвота, нежаданне’ (Жд. 2, Яўс., Юрч., Мат. Гом.). Ад не хацець (гл.), параўн. няхдццю ’без ахвоты’ (Юрч. НВС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

непадпара́дкаванне, ‑я, н.

Адмаўленне або нежаданне падпарадкавацца каму‑, чаму‑н. [Ляшчэня] абвінаваціў Паходню ў непадпарадкаванні дырэктывам, у парушэнні дзяржаўнай дысцыпліны. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адна́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго.

Прымусіць адвыкнуць ад чаго‑н.; адвучыць ад якой‑н. звычкі, схільнасці і пад. // Выклікаць нежаданне хадзіць куды‑н., перашкодзіць мець сувязь з кім‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Недахачу́, недохочу ’ўволю, удосталь’ (ТС). Хутчэй за ўсё ў выніку перастаноўкі (метатэзы) адмоўя і прыназоўніка ў спалучэнні *до не хочу (1‑я ас. адз. л. ад хацець), параўн. до нёхоця ’да адвалу’ пры нёхоць ’нежаданне, неахвота’, і універбізацыі ўсяго спалучэння ў якасці прыслоўя, пры гэтым магчымы ўплыў распаўсюджанага прыставачнага комплекса неда- (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

niechęć

niechę|ć

ж.

1. нежаданне;

~ć do pracy — нежаданне працаваць;

~ć do jedzenia — адсутнасць апетыту;

z ~cią — неахвотна;

2. антыпатыя;

powziąć — (do kogo)

~ć — адчуваць (да каго) антыпатыю

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ціпу́н, ‑а, м.

Хвароба птушак — храсткаваты нараст на канцы языка.

•••

Ціпун на язык каму — нядобрае нежаданне таму, хто сказаў што‑н. непрыемнае, непажаданае. [Мігуцкі:] Пакуль вы надумаецеся, дык немец сцапае вас, як курапатку. [Ганна Якаўлеўна:] Ціпун вам на язык! Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрыма́нне, ‑я, н.

Немагчымасць або нежаданне прыняць, прызнаць што‑н., пагадзіцца з чым‑н. (пра думкі, погляды, прынцыпы і пад.). Герой яго [Марціновіча] апавяданняў — чалавек шчодрай душы, унутрана багаты, высакародны, паслядоўны ў сваім непрыманні мяшчанскай маралі і філасофіі эгаізму. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)