нафаршырава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што і чаго.

Начыніць фаршам. Нафаршыраваць рыбу. // Фаршыруючы, прыгатаваць у якой‑н. колькасці. Нафаршыраваць каструлю перцу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прашпігава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; зак., што.

Начыніць што‑н. салам, часнаком, моркваю і пад., запіхваючы кавалачкі іх у надрэзы. Прашпігаваць свініну моркваю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напи́чкать сов., разг.

1. (пичкая, накормить) напха́ць, напхну́ць, напакава́ць;

2. перен. нашпігава́ць, начыні́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

начы́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. начыніць (у 1 знач.).

2. Тое, чым начынена што‑н. Дзеці будуць ласавацца цукеркамі з барбарысавай начынкай. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

начини́ть​I сов.

1. (заполнить) начыні́ць; (набить) напха́ць, напхну́ць, мног. панапіха́ць;

2. перен. нашпігава́ць; см. начиня́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нашпігава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; зак.

1. што. Начыніць (салам, часнаком і пад.). Нашпігаваць мяса. // чаго. Прыгатаваць шпігаваннем у нейкай колькасці. Нашпігаваць гусей.

2. перан.; каго. Разм. іран. Забяспечыць неабходнымі ведамі, звесткамі і пад. Нашпігаваць галаву рознымі ідэямі. □ [Рабочы:] — Бач, гад печаны, нават фабрыку «Праца» ведае. Добра цябе, відаць, нашпігавалі перад тым, як скінуць сюды. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Надзе́ць 1 ’апрануць’, ’уздзець’ (Сл. ПЗБ, Бяльк., Пятк.), надзе́цца ’апрануцца’ (Жд. 1). Да дзець (гл.), што звязана з прасл. *děti рознымі семантычнымі пераходамі, у прыватнасці пераход ’рабіць’ — ’адзяваць’ акрамя славянскіх моў прадстаўлены ў літ. dėvė́ti ’насіць адзенне’, англ. to do on ’надзяваць’, асецін. koenyn ’апранаць, надзяваць’ і інш. (Абаеў, ВЯ, 1988, 3, 36). Гл. таксама: Фасмер, 1, 509; Трубачоў, Эт. сл., 4, 229–230.

Надзе́ць 2 ’нафаршыраваць’ (навагр., З нар. сл., Сцяшк. Сл.), надзява́ць ’начыняць’ (карэл., Шатал.; Жд. 2; ваўк., Сл. ПЗБ), надзяваны ’надзеты’, ’нафаршыраваны, начынены’ (ТС; ашм., гродз., Сл. ПЗБ). Да дзець (гл.), семантычны пераход ’рабіць’ — ’наліваць, насыпаць, напіхваць’ прадстаўлены ў гаворках яшчэ дзеясловам начыні́ць ’нафаршыраваць, напіхаць’ (ад чыніць ’рабіць’), у іншых славянскіх мовах: укр. начини́ти, рус. начини́ть, польск. nadziać, чэш. nadíti, славен. nadeti, серб.-харв. на̀денути, балг. надя́на, макед. надене ’тс’; такім чынам, мяжа паміж арэаламі вытворных ад *děti і *činiti праходзіць праз беларускую моўную тэрыторыю. Паводле Махэка₂ (118), пераходнае значэнне ў гэтым выпадку — ’нацягнуць нешта на нешта, насадзіць, надзець’, гл. надзе́ць 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)