Glühlampe

f -, -n ля́мпачка напа́львання

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

напа́льванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. напальваць — напаліць і стан паводле знач. дзеясл. напальвацца — напаліцца.

•••

Лямпа напальвання гл. лямпа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напа́льны, ‑ая, ‑ае.

Які служыць для напальвання. Напальная печ. □ Паклаўшы паяльнік на печ, .. [Захарэвіч] далучаў да прыёмніка правады анодных і напальных батарэй. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нака́ливание напа́льванне, -ння ср.; награва́нне, -ння ср.;

ла́мпочка нака́ливания эл. ля́мпачка напа́львання;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

со́люкс

(ад лац. sol = Сонца + lux = святло)

лямпа напальвання з рэфлектарам, якая выкарыстоўваецца ў фізіятэрапіі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГАЗАНАПО́ЎНЕНАЯ ЛЯ́МПА,

лямпа напальвання, балон якой запоўнены інертным газам (крыптонам або сумессю азоту з аргонам). У галагенных газанапоўненых лямпах да інертных газаў дадаюць галагены або іх злучэнні. Мае павялічаныя (у параўнанні з вакуумнымі) т-ру ніці напальвання, светлавую аддачу (галагенныя — да 30 лм/Вт) і тэрмін работы, а таксама запаволенае выпарэнне вальфраму. Газанапоўненыя лямпы вырабляюць магутнасцю ад 40 Вт і вышэй (галагенныя — да дзесяткаў кілават). Выкарыстоўваюцца для асвятлення вял. адкрытых прастораў, кіна- і тэлестудый, у капіравальных і праекцыйных апаратах і інш.

т. 4, с. 428

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

адда́ча, ‑ы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. аддаваць — аддаць (у 1, 2, 5 і 6 знач.).

2. Спец. Каэфіцыент карыснага дзеяння механізма. Аддача лямпачкі напальвання. // Карысць, якая чакаецца ад таго, на што былі зроблены пэўныя затраты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ЛАДЫ́ГІН Аляксандр Мікалаевіч

(18.10. 1847, с. Сценьшына Пятроўскага р-на Тамбоўскай вобл., Расія — 16.3.1923),

рускі электратэхнік. Скончыў Маскоўскае ваен. вучылішча (1867). У 1872 вынайшаў лямпу напальвання з вугальным электродам, у 1890-я г. — некалькі тыпаў лямпаў напальвання з метал. ніцямі, у т.л. вальфрамавымі. Канструяваў прылады для эл. ацяплення, эл. печы для плаўлення і загартоўкі металаў і інш. Адзін з заснавальнікаў электратэхн. аддзела Рус. тэхн. т-ва і час. «Электричество». Ламаносаўская прэмія Пецярб. АН 1874.

Літ.:

Шателен М.А. Русские электротехники второй половины XIX в. М.; Л., 1950.

А.М.Ладыгін.

т. 9, с. 96

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ніць ж., в разн. знач. нить;

н. ля́мпы напа́львання — нить ла́мпы нака́ливания;

н. успамі́наў — нить воспомина́ний;

◊ пуцяво́дная н. — путево́дная нить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рутэ́ній

(н.-лац. ruthenium, ад с.-лац. Ruthenia = Русь)

хімічны элемент, серабрыста-шэры тугаплаўкі метал плацінавай групы, з якога вырабляюцца валаскі для лямп напальвання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)