між
1. с
2. с
◊ м. на́мі — ме́жду
м. тым — ме́жду тем;
м. і́ншым — а) ме́жду про́чим; б) вскользь, мимохо́дом;
м. на́мі ка́жучы — ме́жду
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
між
1. с
2. с
◊ м. на́мі — ме́жду
м. тым — ме́жду тем;
м. і́ншым — а) ме́жду про́чим; б) вскользь, мимохо́дом;
м. на́мі ка́жучы — ме́жду
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уста́ць
1.
2. встать, просну́ться, подня́ться;
3.
◊ у. з ле́вай нагі́ — встать с ле́вой ноги́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
над (надо) предлог с
1. над (кім, чым); нада (употребляется в сочетании: «нада мной»);
ла́мпа виси́т над столо́м ля́мпа вісі́ць над стало́м;
доро́га прохо́дит над мо́рем даро́га прахо́дзіць над мо́рам;
над
сиде́ть над кни́гой сядзе́ць над кні́гай;
рабо́тать над собо́й працава́ць над сабо́й;
нача́льник над все́ми отде́лами нача́льнік над усі́мі аддзе́ламі; кроме того, в значении «вдоль над чем-л.» употребляется иногда па-над (чым);
над го́родом пролете́ли самолёты над (па-над) го́радам праляце́лі самалёты;
2. (после слов со значением «смеяться», «глумиться», «издеваться»
насмеха́ться над дру́гом насміха́цца з ся́бра;
издева́ться над кем здзе́кавацца з каго́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разверну́ться
1. (раскрыться) разгарну́цца,
зна́мя разверну́лось сцяг разгарну́ўся (развіну́ўся);
2.
пред
3.
разверну́лось большо́е строи́тельство разгарну́лася вялі́кае будаўні́цтва;
4.
его́ тала́нт разверну́лся яго́ та́лент разгарну́ўся;
5.
здесь разверну́тся други́е ча́сти тут разве́рнуцца (разго́рнуцца) і́ншыя ча́сці;
получи́в ору́дия, батаре́я легко́ разверну́лась в двухбатаре́йный дивизио́н атрыма́ўшы гарма́ты, батарэ́я лёгка разгарну́лася ў двухбатарэ́йны дывізіён;
6. (повернуться) завярну́цца; павярну́цца; развярну́цца;
7. (размахнуться)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ме́жду предлог с
ме́жду до́мом и реко́й памі́ж (між) до́мам і рако́й;
ме́жду о́кнами памі́ж (між) во́кнамі;
ме́жду двумя́ и тремя́ часа́ми памі́ж (між) дзвюма́ і трыма́ гадзі́намі;
договори́ться ме́жду собо́й дамо́віцца памі́ж (між) сабо́й;
дру́жба ме́жду наро́дами дру́жба памі́ж (між) наро́дамі;
ме́жду ни́ми нет никако́й ра́зницы памі́ж (між) і́мі няма́ нія́кай ро́зніцы; в конструкциях со значением «среди» переводится также и с
ме́жду гора́ми протека́л руче́й памі́ж гор (гара́мі) працяка́ў руча́й;
ме́жду дере́вьями мелька́ли бе́лые руба́хи памі́ж дрэў (дрэ́вамі) мільга́лі бе́лыя кашу́лі;
◊
ме́жду
ме́жду про́чим між (памі́ж) і́ншым;
ме́жду тем між (памі́ж) тым, тым ча́сам;
ме́жду тем как між (памі́ж) тым як, тым ча́сам як;
чита́ть ме́жду строк чыта́ць памі́ж радко́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
говори́ть
он говори́т ён гаво́рыць;
говори́ть де́ло
он де́ло говорит ён гаво́рыць слу́шна (до́бра, пра́ўду ка́жа);
говоря́т
◊
и́на́че говоря іна́кш ка́жучы;
не говоря́ дурно́го сло́ва не ка́жучы нічо́га благо́га;
вообще́ (в су́щности) говоря́
говори́ть на ра́зных языка́х гавары́ць на ро́зных мо́вах;
говоря́т (говорю) вам (тебе́) ка́жуць вам (табе́);
и не говори́!, и не говори́те! і не кажы́!, і не кажы́це!;
ме́жду
не́чего (не сто́ит) и говори́ть няма́ чаго́ і гавары́ць;
само́ за себя́ говори́т само́ за сябе́ гаво́рыць;
что вы говори́те! што вы ка́жаце!;
что и говори́ть што і каза́ць;
что (как) ни говори́ што (як) ні кажы́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
каза́ць
1. говори́ть; произноси́ть;
2. повелева́ть, веле́ть;
3. (передавать слухи) говори́ть, погова́ривать;
◊ іна́чай (іна́кш) ка́жучы — и́на́че говоря́;
караце́й ка́жучы — коро́че говоря́;
к. няма́ чаго́ — говори́ть не́чего;
як той каза́ў — как говори́тся;
што і к. — что и говори́ть; не́чего сказа́ть; слов нет;
што ні кажы́ — как ни говори́;
што вы ка́жаце! — что вы говори́те!;
і не кажы́(це)! — и не говори́(те)!;
няўро́кам ка́жучы — что́бы не сгла́зить;
ка́зань к. — чита́ть нота́ции; говори́ть поучи́тельно и ску́чно;
лю́дзі ка́жуць — лю́ди говоря́т;
нічо́га не ка́жучы — ничего́ не говоря́, без ли́шних слов;
нао́гул ка́жучы — (в знач. вводн. сл.) вообще́ говоря́;
між на́мі ка́жучы — (в знач. вводн. сл.) ме́жду
дарэ́чы ка́жучы — кста́ти сказа́ть;
пра́ўду (па пра́ўдзе) ка́жучы (сказа́ць) — пра́вду (по пра́вде) говоря́, по пра́вде сказа́ть;
шчы́ра ка́жучы — открове́нно говоря́, по со́вести сказа́ть;
не пры вас ка́жучы — не при вас будь ска́зано, с позволе́ния сказа́ть;
не тут ка́жучы — не здесь говоря́;
пра́ўду ка́жучы — по пра́вде говоря́, че́стно говоря́;
ула́сна ка́жучы — со́бственно говоря́;
мя́кка ка́жучы — мя́гко говоря́;
не ка́жучы благо́га сло́ва — не говоря́ дурно́го сло́ва;
узя́ўся за гуж — не кажы́, што не дуж — взя́лся за гуж — не говори́, что не дюж;
не кажы́ «гоп», паку́ль не пераско́чыш —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
де́ло
1. спра́ва, -вы
де́ло укрепле́ния ми́ра спра́ва ўмацава́ння мі́ру;
на́ше де́ло пра́вое, побе́да бу́дет за
суде́бное де́ло судо́вая спра́ва;
изда́тельское де́ло выдаве́цкая спра́ва;
уголо́вное де́ло крыміна́льная спра́ва;
па́пка для дел
2. (работа) рабо́та, -ты
приня́ться за де́ло узя́цца за рабо́ту (за спра́ву);
3. (предприятие)
4. (сражение)
ра́нен в де́ле под Варша́вой ра́нены ў баі́ (у бі́тве) пад Варша́вай;
◊
в са́мом де́ле сапраўды́;
за де́ло нездарма́, па заслу́гах;
ме́жду де́лом пры́хваткамі, перапы́нкамі;
на де́ле на спра́ве;
изве́стное де́ло
моё де́ло сторона́ мая́ ха́та з кра́ю; я тут ні пры чым;
то и де́ло раз-по́раз;
пе́рвым де́лом пе́ршым чы́нам, перш за ўсё, перш-на́перш;
пусти́ть в де́ло скарыста́ць, пусці́ць у ход;
име́ть де́ло мець дачыне́нне;
гре́шным де́лом прызна́цца, прызна́юся;
де́ло говори́ть слу́шна (до́бра, пра́ўду) каза́ць;
де́ло в шля́пе усё ў пара́дку;
гла́вное де́ло гало́ўная спра́ва;
я́сное де́ло вядо́мая рэч;
то ли де́ло і́ншая рэч;
а мне что за де́ло? а мне што да таго́?;
в чём де́ло? што тако́е?;
э́то де́ло! гэ́та до́бра!;
пло́хо де́ло ке́пскія (дрэ́нныя) спра́вы;
э́то друго́е де́ло гэ́та і́ншая рэч;
в то́м-то и де́ло у тым вось (якра́з) і спра́ва;
быть не у дел быць (стая́ць) у баку́, быць ні пры чым;
э́то де́ло его́ рук гэ́та яго́ рабо́та;
и де́ло с концо́м, и де́лу коне́ц і кане́ц, і ўсё;
де́ло хозя́йское во́ля ва́ша (твая́, яго́, яе́, іх).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
за
1. с
2. с
3. с
4. с
5. с
6. с
7.
8.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)