недагле́джваць
‘недастаткова назіраць за кім-небудзь, чым-небудзь (недагледжваць каго-небудзь, што-небудзь), рабіць хібы ў працы (без прамога дапаўнення)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
недагле́джваю |
недагле́джваем |
| 2-я ас. |
недагле́джваеш |
недагле́джваеце |
| 3-я ас. |
недагле́джвае |
недагле́джваюць |
| Прошлы час |
| м. |
недагле́джваў |
недагле́джвалі |
| ж. |
недагле́джвала |
| н. |
недагле́джвала |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
недагле́джваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
недагляда́ць
‘недастаткова назіраць за кім-небудзь, чым-небудзь (недаглядаць каго-небудзь, што-небудзь), рабіць хібы ў працы (без прамога дапаўнення)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
недагляда́ю |
недагляда́ем |
| 2-я ас. |
недагляда́еш |
недагляда́еце |
| 3-я ас. |
недагляда́е |
недагляда́юць |
| Прошлы час |
| м. |
недагляда́ў |
недагляда́лі |
| ж. |
недагляда́ла |
| н. |
недагляда́ла |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
недагляда́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
нагляда́льны, -ая, -ае.
1. Уважлівы, які ўмее добра назіраць, падмячаць.
Н. чалавек.
2. Які служыць для наглядання за кім-, чым-н.
Н. пункт.
|| наз. нагляда́льнасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сузіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго-што і без дап.
1. Разглядваць, назіраць, пасіўна наглядаць.
С. прыроду.
2. Уяўляць у думках што-н., унікаць розумам у што-н.
С. пройдзены шлях жыцця.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
просле́живать несов.
1. (выслеживать) высо́чваць, прасо́чваць;
2. (исследовать, наблюдать) прасо́чваць, назіра́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
інспектава́ць
(лац. inspectare = аглядаць, назіраць)
ажыццяўляць інспекцыю 1.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
назіра́цца несов.
1. наблюда́ться, встреча́ться, случа́ться;
2. страд. наблюда́ться, просле́живаться; см. назіра́ць 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
obserwować
незак. наглядаць, назіраць; цікаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
АБСЕРВАТО́РЫЯ
(ад лац. observare назіраць),
спецыялізаваная навук. ўстанова для правядзення астр. і геафіз. (магн., метэаралагічных, сейсмічных і інш.) назіранняў і даследаванняў. Гл. Астранамічныя абсерваторыі, Геафізічныя абсерваторыі.
т. 1, с. 44
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
observe [əbˈzɜ:v] v. fml
1. нагляда́ць, назіра́ць, сачы́ць; заўважа́ць;
observe the behaviour of babies назіра́ць за паво́дзінамі немаўля́т
2. рабі́ць заўва́гу, заўважа́ць, выка́звацца
3. прытры́млівацца, выко́нваць (пра традыцыі, звычаі, законы)
4. святкава́ць, адзнача́ць;
observe birthdays адзнача́ць дні нараджэ́ння
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)