дысцыплі́на
‘галіна навукі; вучэбны прадмет’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
дысцыплі́на |
дысцыплі́ны |
| Р. |
дысцыплі́ны |
дысцыплі́н |
| Д. |
дысцыплі́не |
дысцыплі́нам |
| В. |
дысцыплі́ну |
дысцыплі́ны |
| Т. |
дысцыплі́най дысцыплі́наю |
дысцыплі́намі |
| М. |
дысцыплі́не |
дысцыплі́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
навуко́ва-тэхні́чны, -ая, -ае.
Які мае адносіны да навукі і тэхнікі, звязаны з праблемамі навукі і тэхнікі.
Навукова-тэхнічны прагрэс.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
навуко́вы, -ая, -ае.
1. гл. навука.
2. Заснаваны на прынцыпах навукі, які адпавядае патрабаванням навукі.
Навуковая тэорыя.
Навуковае адкрыццё.
3. Заняты распрацоўкай пытанняў якой-н. навукі, арганізацыяй работы ў пэўнай галіне ведаў.
Н. супрацоўнік.
Н. ўстанова.
|| наз. навуко́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
навуказна́ўства, -а, н.
Галіна ведаў, якая вывучае заканамернасці функцыянавання і развіцця навукі, структуру і дынаміку навуковай дзейнасці, узаемадзеяння навукі з іншымі сферамі матэрыяльнага і духоўнага жыцця грамадства.
|| прым. навуказна́ўчы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
першара́дны, -ая, -ае.
Асноўны, найважнейшы.
Першарадныя задачы навукі.
|| наз. першара́днасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наву́ка, -і, ДМ -ву́цы, мн. -і, -ву́к, ж.
1. Сістэма ведаў аб заканамернасцях развіцця прыроды, грамадства і мыслення, а таксама асобная галіна гэтых ведаў
Развіццё навукі.
Гуманітарныя навукі.
2. толькі адз. Навыкі, веды, якія чалавек атрымлівае ў выніку свайго навучання або жыццёвага вопыту.
Гэтая справа патрабуе навукі.
3. толькі адз. Павучанне, настаўленне; урок.
Гэта будзе навукай на ўсё жыццё.
4. толькі адз. Навучанне, вучоба (разм.).
Хлопец здатны да навукі.
|| прым. навуко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Навуковая праблема.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вучо́ны, -ая, -ае.
1. Вывучаны, навучаны чаму-н.
Не вучы вучонага (прыказка). В. мядзведзь (дрэсіраваны).
2. Высокаадукаваны, які многа ведае ў галіне якой-н. навукі.
В. чалавек.
В. садавод.
3. Які мае адносіны да навукі, навуковы.
Вучонае званне.
Вучоная ступень.
4. у знач. наз. вучо́ны, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Спецыяліст у якой-н. галіне навукі.
Выдатны в.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прафана́цыя, -і, ж. (кніжн.).
Скажэнне чаго-н. невуцкім, зняважлівым абыходжаннем, адносінамі; апашленне.
П. навукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
матэматыза́цыя, -і, ж.
Укараненне матэматычных метадаў у іншыя навукі, сферы дзейнасці.
М. прыродазнаўчых навук.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
applied [əˈplaɪd] adj. прыкладны́;
applied sciences прыкладны́я наву́кі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)