Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
му́скусны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да мускусу. Мускусны пах.
2. Які выдзяляе мускус. Мускусныя залозы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
musk
[mʌsk]
n.
1) му́скус -у m. (паху́чае рэ́чыва)
2) му́скусны пах
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Пі́жма (пісьма, пыжам, пожма, пу́ж. ма, ціжма, чыжам, сціжма, сіаапізьма, піжмак, пожня) * расліна Tanaceum balsamita L.’ (віц., маг., Кіс.; слуц., лельч., КЭС; Сл. ПЗБ; гродз., Сцяшк. Сл.; міёр., Жыв. сл.; ТСБМ; Бяльк.; ЛА, 1); піжма, пізмо ’старасцень якава, Senecio jacobaea L.’ (Кіс.). Укр.тіжлю, рус.тіжма ’Tanaceum vulgare’, рус. яшчэ ’крываўнік дабрародны, Achillea nobilis L.’, польск.piżmo, в.-луж.piżmo ’мускус’, piżmowe ziele, piżmowiec ’адокса мускусная’, мар.piżmo ’астра. Asler chinensis’, piżma ’васілёк, Centaurea cyanus’, чэш., славац.piżmo ’мускус’, харв.piżma ’піжма’, усе запазычаны з с.-в.-ням.bisem, ст.-в.-ням.bisam(o) ’мускус’ (Міклашыч, 248; Фасмер, 3, 259) < с.-лац.bisamum < ст.-яўр.basam ’бальзам’ < асір.bes(a)mö ’прыемны пах’, з якога праз ст.-грэч.βάλσαμον ’тс’ прыйшло суч. бальзам (Бязлай, 3, 45; Махэк₂, 453). Ст.-бел.пижмо ’мускус’ (XVI ст.) было запазычана са ст.-польск.piżmo, якое са ст.-чэш.pižmo ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 151), перанос назвы на Tanaceum vulgare звязана з тым, што лісты гэтай расліны замянялі карыцу і мускатны арэх (Мяркулава, Очерки, 105).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
маскатэ́ль
(іт. moskatello, ад перс. mušk = мускус)
фарбы, клей і іншыя хімічныя рэчывы як прадмет гандлю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
муска́т
(фр. muscat, ад лац. muscus = мускус)
1) мускатны арэх;
2) сорт вінаграду з духмянымі ягадамі;
3) дэсертнае віно з гэтага вінаграду.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ВІВЕ́РА
(Viverra),
род млекакормячых атр. драпежных. 3 віды: цывета буйнаплямістая (Viverra megaspila) з 2 падвідамі, цывета азіяцкая (Viverra zibetha), тангалунга (Viverra tangalunga). Пашыраны ў Паўд. i Паўд.-Усх. Азіі. Наземныя могуць добра лазіць па дрэвах і плаваць.
Даўж. цела 60—83 см, хваста 30—48 см, маса да 11 кг. Тулава падоўжанае, з бакоў пляскатае. Валасяное покрыва высокае, але рэдкае і грубае, рыжавата-карычневае або шараватае з чорнымі плямамі; хвост з чорнымі і белымі кольцамі. Кормяцца дробнымі млекакормячымі, птушкамі, рэптыліямі, амфібіямі, насякомымі, пладамі і каранямі раслін. Трымаюць у няволі, сакрэт анальных залоз (мускус) выкарыстоўваецца ў парфумерыі і медыцыне. Падвід цывета малабарская (Viverra megaspila civettina) занесены ў Чырв. кнігу МСАП.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
струме́нь, ‑я, м.
1. Вузкі паток вады або якой‑н. вадкасці. А снег над белым полем заіскрыцца, у студзені ўдараць халады — булькоча нестрыманая крыніца струменямі празрыстае вады.Грахоўскі.Насупраць Бунтароўкі .. [рэчка Альхавянка] разбівалася на некалькі струменяў, гублялася ў балотнай твані вузенькімі рукавамі.Дуброўскі.// Рух вады ў рэках і пад.; цячэнне. Трымаецца .. [вусач], як правіла, далёка ад берагоў, на галоўным струмені.Матрунёнак.// Вузкі паток вады, якой‑н. вадкасці, які сцякае, цячэ ўніз; цурок. Дождж не спыняўся. Ён, здаецца, яшчэ болей узмацніўся, ліў суцэльнымі струменямі.Навуменка.Пад каштан падлога фарбавана, Сцены, столь — бялейшыя за снег; Ледзь рукою дакрануўся крана — З-пад яго струмень вады пабег.Непачаловіч.//перан.; чаго або які. Нешырокая паласа святла, дыму, агню, паху і пад. Улетку бываюць такія дзіўныя вечары, калі нагрэтае за дзень паветра не вее, а цячэ гарачымі струменямі.Чарнышэвіч.Непадалёку, пускаючы струмені пары, стаяў паравоз.«Звязда».Праз кожны міг бесперастанку Струмень агню рос удвая.Смагаровіч.Прыпаўшы да зямлі,.. [Арцём] ужо дзьмуў пад кучу вільготнага лісця, над якім цягучым струменем валіў бела-жоўты дым, як на шляху, за валам, пачуўся матацыкл.Ракітны.// Пра паток сыпкіх рэчываў. Струмень пяску. □ Камбайн рушыў. Пад нажамі яго зазвінела салома, у бункер пасыпаўся густы струмень важкага зерня.Дуброўскі.Цэлыя струмені перасечанай саломы сыпаліся на ток.Колас.
2.перан. Вялікая колькасць людзей, што ідзе, рухаецца ў адным напрамку. Раптам струмень пешаходаў зацішыў хаду, затоўкся на месцы, нарэшце збіўся ў натоўп.Гартны.У гэтым жывым чалавечым струмені давялося і рушыць наперад.Чорны.
3.перан.; чаго або які. Напрамак, рыса ў чым‑н. Струмень вынаходніцтва. □ Адметнаю рысаю мастацкай манеры К. Крапівы з’яўляецца наяўнасць у яго творчасці гумарыстычна-сатырычнага струменя.«ЛіМ».