калю́жына разм гл лужына

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лу́жа ж гл лужына

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

kałuża

ж. лужына, калужа

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

pool1 [pu:l] n.

1. пла́вальны басе́йн;

Does the hotel have a pool? Ёсць у гасцініцы басейн?

2. лу́жа, лу́жына;

a pool of blood лу́жына крыві́

3. са́жалка; вір

4. аб’ядна́ны фонд

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

лу́жа, ‑ы, ж.

Тое, што і лужына. Ішоў дождж, наўкруга стаялі лужы, але да самалёта спяшаліся і спяшаліся людзі. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Pfütze

f -, -n лу́жына

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

лу́жа лу́жа, -жы ж., лу́жына, -ны ж.;

сесть в лу́жу се́сці ў лу́жыну.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вазяры́на ’вялікая лужына’ (Бяльк.); ’старарэчышча, старыца з вадой на лузе; зарослае возера, запушчаны ставок’ (Яшк.). Да возера. Па словаўтварэнню параўн. лужына.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шлёп, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. шлёпаць — шлёпнуць і шлёпацца — шлёпнуцца. Бывала, калі на шляху яму [Несцеру] пападалася лужына, ён яе не абыходзіў, а шлёп, шлёп — і ўсё! Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лу́жа, лу́жана, лу́жына ’месца на дарозе, дзе ўтварылася яма, запоўненая вадой’, ’калюга, якая застаецца пасля дажджу’ (ТСБМ, Мядзв., Касп., Шат., Бяльк., Сцяшк., Яруш., Сл. ПЗБ; слуц., слонім., КЭС), слаўг. лужа́віна, лужа́іна, лужаі́вінка, лужае́віна, лужча́віна, лёзн. лу́жынкалужына вады’ (Яшк.), а таксама лу́жа ’дрыгва, вялікае махавое балота’ (капыл., рэч., слаўг., Яшк.), ’стаячае возера’ (рэч., слаўг., Яшк.), ’заліў ракі’ (паўд.-усх., КЭС). Зах.-укр. лу́жалужына’, бойк. лужи́на ’лаза для кошыкаў’, у Грынчэнкі лужи́на ’луг’; рус. лу́жа: валаг.лужына’, ’лагчына, запоўненая вадой’, разан. ’сырое, балоцістае месца’, ’запруда’, разан., арханг. ’невялікае азярко’, пск. ’сенажаць на нізкім месцы’, пск., цвяр. лужа́вина ’сырое, балоцістае месца’, уладз. ’лужок’, кастр. ’сенажаць’, ст.-рус. лужалужына’, ’балота’, лужина ’азярко, стаячае балотка’; польск. łuża ’яма, катлавіна, залітая вадой’, в.- і н.-луж. łužaлужына’, łuž ’вада ў лужы’, ’слота’, палаб. lau̯zəлужына’, ’балота’, ’луг’; чэш. louže, louž, мар. lužovica, ган. ložufkaлужына’, ’яма для жыжы з гною’, ст.-чэш. lúžě ’лужа, балота’; славен. lúža ’тс’, серб.-харв. лужа (XVII ст.) ’лужына’, ’дрыгва’, ст.-балг. лужа ’балота, возера’ і, магчыма, балг. лъ́жа, лъ́джа ’лазня’, ’лужына’ (насуперак БЕР, 3, 541). Прасл. luža (у Фасмера, 2, 529 — памылкова lougi̯a) ’яма з балоцістай, стаячай вадой’, ’балота’, ’мокрая мясціна’ (Слаўскі, 5, 377–378). Найбліжэйшыя і.-е. адпаведнікі: літ. lū̃gas, liū̃g(n)as ’балота’, ’лужына’, лат. luga ’ліпкая маса, якая пакрывае зарастаючыя азёры’, ļuga ’халадзец’, lugava ’асенняя слота’, назва ракі Ludze і возера Ludza, ст.-прус. Lügelgen, а таксама рус. гідронім Лжа < Лъжа, ст.-грэч. λυγαῖος ’цёмны’, ілір. *lugas, *lugā ’балота’ (у Страбона) > алб. lëgatëлужына’, ’балота’. Да і.-е. *lougi̯a, якое з *leug‑ ’цёмны’, ’балота’ (Літ-py гл.: Махэк₂, 342; Скок, 2, 333; Бязлай, 2, 158 і ў вышэйпададзеных слоўніках). Гл. таксама генетычна роднаснае луг2. Паводле Мартынава (Язык, 37) прасл. luža з’яўляецца балтыйскім інгрэдыентам прасл. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)