дубьё ср., собир.

1. друкі́, -ко́ў, ед. друк, род. друка́ м., калы́, -ло́ў, ед. кол, род. кала́ м.;

2. прост., бран. дуб’ё, -б’я́ ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Абла́ва ’аблава (пры паляванні)’ (БРС, Бяльк., Маш., Яруш., Шпіл., КСТ); рус. облава, укр. облава, ст.-рус. облава, польск. obława. Агульнавядомае тлумачэнне да лоў, лавіць гл. Брандт, РФВ, 23, 94, які супраць тлумачэння Міклашыча, 218–219, с.-в.-ням. abelauf ’месца, дзе знаходзіцца затраўлены звер’. Больш верагодна < цюрк. (ст.-цюрк. avla Др. Тюрк., 70) (Дабрадомаў, вусн. паведамл.). Гл. таксама ab abla ’рабіць аблаву на звяроў’ (Др. Тюрк., 3). Параўн. Расянен, 1; Севарцян, 1, 63–64.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лаві́ць ’здабываць (рыбу, звяроў, птушак пры дапамозе прыстасаванняў)’, ’хапаць на ляту’, ’вышукваць, высочваць’, ’выбіраць зручны момант’, ’успрымаць слыхам, розумам’, ’выкрываць, абвінавачваць’ (Бяльк., Яруш., Сцяшк., ТСБМ, ТС). Утворана ад lovъ > лоў (гл.). Можна меркаваць, што форма лава́ць (гл.) больш архаічная, чым лавіць: яшчэ ў праславянскі перыяд суф. ‑aje‑ (‑ati) у дэмінутыўных дзеясловах быў выцеснены прадуктыўным ‑i‑ (‑iti) (Слаўскі, SP, 1, 46), інакш зыходны назоўнік, ад якога ўтварыўся дзеяслоў, павінен быў бы мець аснову на ‑ĭ‑ (г. зн. lovь).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адпало́ць сов.

1. в разн. знач. отполо́ть;

я сваё ўжо ~ло́ў — я своё уже́ отполо́л;

пяць дзён ~ло́ла — пять дней отполо́ла;

2. (возместить трудом) отрабо́тать на пропо́лке

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

изголо́вье узгало́ўе, -ўя ср.; гало́вы, -ло́ў ед. нет;

изголо́вьем ему́ служи́ло седло́ узгало́ўем яму́ служы́ла сядло́;

у изголо́вья у галава́х;

в изголо́вье у (пад) гало́вы;

к изголо́вью у гало́вы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АЗЁРНЫЯ ЗАКА́ЗНІКІ,

разнавіднасць гідралагічных заказнікаў, прызначаных для захавання і аднаўлення каштоўных у навук. адносінах азёраў і прылеглых да іх прыродных комплексаў. На тэр. азёрных заказнікаў Беларусі забаронены забор вады для гасп. мэтаў, скідванне сцёкавых водаў і бытавых адходаў, правядзенне гідрамеліярац. работ, прамысл. лоў рыбы, знішчэнне прыбярэжнай і воднай расліннасці, турызм і інш. формы арганізаванага адпачынку, выкарыстанне і мыццё маторнага транспарту, узворванне зямель у прыбярэжнай паласе. На тэр., што прылягаюць да азёрных заказнікаў, могуць забараняцца правядзенне гасп. работ, размяшчэнне новых і функцыянаванне наяўных прадпрыемстваў, якія негатыўна ўздзейнічаюць на стан прыроднага комплексу заказніка. На Беларусі 7 азёрных заказнікаў, усе ў Віцебскай вобл.: Белае, Вялікае Астравіта, Глыбокае-Чарбамысла, Доўгае, Крывое, Рычы, Сосна.

т. 1, с. 163

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

скало́ць I сов. сколо́ть;

с. лёд — сколо́ть лёд

скало́ць II сов.

1. сколо́ть;

с. што-не́будзь шпі́лькай — сколо́ть что-л. була́вкой;

2. исколо́ть;

~ло́ў но́гі на ржы́шчы — исколо́л но́ги на стерне́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Лоўкі ’спрытны, умелы, добры, якасны’ (ТСБМ, ТС, Сл. ПЗБ), ’зручны, ёмкі, выгодны’ (Яруш., Выг.), ’прыгожы’ (маз., лун., пін., Сл. Брэс., З нар. сл.), ловак ’спрытны (чалавек)’, ’зручны (пра рэч)’ (Шат.), лоўчы ’здатны, спрытны’ (ТС), лоўка ’добра (аб здароўі)’ (Ян.), ’зручна, умела, удала’ (Сл. ПЗБ), ’спрытна, прыгожа’ (Бяльк., Касп., Шат.), лаўчэй ’лепш, зручней, прыдатней’ (Юрч., Шат., Мат. Янк.; нясв., Жд. 2). Прасл. lovъkъ (параўн. харв. lȍvak ’які адносіцца да lov ’лоў’). Параўн. літ. lavùs ’лоўкі, кемлівы, хітры’ (Фасмер, 2, 509). Прыметнік, утвораны ад дэвербатыўнага кораня lov‑ (Булахоўскі, Вибр. пр., 3, 377). Да ловы (гл.). Сюды ж лоўчы ’егер, ляснічы, старэйшы паляўнічы’, ’прывучаны, прызначаны для лоўлі’ (Гарэц., Грыг., Др.-Падб., Касп., Жд. 2, ТСБМ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пракало́ць I сов.

1. в разн. знач. проколо́ть; (насквозь — ещё) пронзи́ть;

п. іго́лкай папе́ру — проколо́ть игло́й бума́гу;

п. штыко́м — проколо́ть (пронзи́ть) штыко́м;

2. разг. (рогами) пробода́ть

пракало́ць II сов. проколо́ть;

уве́сь дзень ~ло́ў дро́вы — весь день проколо́л дрова́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прамысло́вы

1. в разн. знач. промы́шленный;

п. го́рад — промы́шленный го́род;

п. кры́зіс — эк. промы́шленный кри́зис;

п. патэнцыя́л — промы́шленный потенциа́л;

п. ток — эл. промы́шленный ток;

2. в др. знач. промысло́вый;

~вая каапера́цыя — промысло́вая коопера́ция;

~вае пасве́дчанне — промысло́вое удостовере́ние;

п. лоў — промысло́вый лов;

○ п. капіта́л — промы́шленный капита́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)