Ко́гці ’кіпцюры’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. кокаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кі́бяць ’кіпцюр’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. кіпцюры, кіпець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кіпцю́р і капцю́р, ‑а, м.

1. Востры загнуты рагавы прыдатак на пальцах птушак, многіх паўзуноў і млекакормячых. Варона перакулілася дагары, выставіла ногі з сагнутыхі кіпцюрамі і падрыхтавалася да абароны. Якімовіч. А бедны воўк, вадой падцяты, Скрабе па лёдзе капцюрамі. Колас.

2. Разм. Ногаць. Апамяталася Рыва, кінулася да бацькі, кіпцюрамі ўчапілася ў твар аднаму з катаў. Лынькоў.

•••

Паказаць кіпцюры гл. паказаць.

Трапіць у кіпцюры каму гл. трапіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

учэ́пісты, -ая, -ае.

1. Здольны чапляцца, хапацца і моцна трымацца за каго-, што-н.

Учэпістыя кіпцюры.

У. погляд (перан.).

2. перан. Які добра запамінае што-н. (пра памяць, розум).

Учэпістая памяць.

3. перан. Вельмі ўпарты, які настойліва дабіваецца сваёй мэты.

У. чалавек.

Учэпіста (прысл.) трымацца за свае погляды.

|| наз. учэ́пістасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ко́готь кіпцю́р, -ра́ м., капцю́р, -ра́ м., кі́пець, -пця м.;

◊

показа́ть ко́гти паказа́ць кіпцюры́ (капцюры́, кі́пці);

попа́сть в ко́гти (к кому-л.) тра́піць (у чые́-не́будзь) кіпцюры́ (капцюры́, кі́пці);

облома́ть ко́гти (кому-л.) аблама́ць кіпцюры́ (капцюры́, кі́пці) (каму-небудзь);

держа́ть в когтя́х (кого-л.) трыма́ць у кіпцюра́х (капцюра́х, кі́пцях) (каго-небудзь);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расшчамі́ць, ‑шчамлю, ‑шчэміш, ‑шчэміць; зак., што.

Расшчапіць, разняць што‑н. зашчэмленае. Ніякая сіла не здолела б расшчаміць .. пабялелыя пальцы [Азёрнага] — так яны ўпіліся ў палотнішча. Хомчанка. Цімох з Паўлікам падбеглі, расшчамілі каршуновы кіпцюры і вызвалілі чапляня. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

втяжно́й уцяжны́;

втяжно́й рука́в насо́са техн. уцяжны́ рука́ў по́мпы;

втяжны́е ко́гти хи́щных живо́тных уцяжны́я кіпцюры́ драпе́жных жывёл;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кіпцю́р, -ра́ м.

1. ко́готь;

2. прост. но́готь;

◊ паказа́ць кіпцюры́ — показа́ть ко́гти;

трыма́ць у кіпцюра́х — держа́ть в когтя́х

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запусти́ть​I сов., в разн. знач. запусці́ць;

запусти́ть стано́к запусці́ць стано́к;

запусти́ть ко́гти запусці́ць кіпцюры́;

запусти́ть ка́мнем запусці́ць ка́менем.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уцяжны́ в разн. знач. втяжно́й;

у. рука́ў по́мпы — тех. втяжно́й рука́в насо́са;

~ны́я кіпцюры́ драпе́жных жывёл — втяжны́е ко́гти хи́щных живо́тных

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)