хлісну́ць
‘кульнуць, хапіць гарэлкі і пад. (хліснуць што-небудзь і без прамога дапаўнення)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
хлісну́ |
хліснё́м |
| 2-я ас. |
хлісне́ш |
хлісняце́ |
| 3-я ас. |
хлісне́ |
хлісну́ць |
| Прошлы час |
| м. |
хлісну́ў |
хлісну́лі |
| ж. |
хлісну́ла |
| н. |
хлісну́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
хлісні́ |
хлісні́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
хлісну́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дзё́рнуць
‘тузануць, таргануць каго-небудзь, што-небудзь і без прамога дапаўнення; хапіць, кульнуць што-небудзь і без прамога дапаўнення (пра спіртное)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дзё́рну |
дзё́рнем |
| 2-я ас. |
дзё́рнеш |
дзё́рнеце |
| 3-я ас. |
дзё́рне |
дзё́рнуць |
| Прошлы час |
| м. |
дзё́рнуў |
дзё́рнулі |
| ж. |
дзё́рнула |
| н. |
дзё́рнула |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
дзё́рні |
дзё́рніце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
дзё́рнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
wychylić
зак. высунуць;
wychylić kieliszek — кульнуць чарку
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дёрнуть сов.
1. тузану́ць, шмаргану́ць, таргану́ць; (потянуть) пацягну́ць; (рвануть) рвану́ць; скубану́ць; см. дёргать 1;
2. (выпить) фам. хапі́ць, кульну́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ту́ргаць (тургаці) ‘тузаць, торгаць’: оз́муц душу будуц рваци тургаци (Кітаб Луцкевіча). Параўн. польск. turgać ‘няроўна цягнуць’, turgnąć ‘кульнуць, пакаціць’. Непалаталізаваны варыянт да турзаць (гл.) выклікаў меркаванне пра балцкі ўплыў, што ставіць пад сумненне Лаўчутэ (Балтизмы, 149). Борысь (654) польск. turgać ‘качаць бялізну’ выводзіць з *tr̥kati ‘стукаць’, роднаснага літ. tùrktereti ‘стукаць, грукаць’. Варыянтнасць вакалізму кораня слова, параўн. торгаць 1, торзаць, тырзаць (гл.), сведчыць, хутчэй за ўсё, пра анаматапеічны характар слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
crack3 [kræk] v.
1. раско́лваць, разбіва́ць; раско́лвацца, трэ́скацца, ло́пацца;
crack nuts кало́ць арэ́хі
2. шчо́ўкаць (хлыстом)
3. infml ашале́ць, звар’яце́ць
4. разгада́ць (код), вы́рашыць (праблему)
♦
crack a bottle infml вы́піць што-н. спіртно́е, кульну́ць ча́рку;
crack a joke адпусці́ць жарт
crack down [ˌkrækˈdaʊn] phr. v. (on) накі́нуцца, абру́шыцца (на каго-н.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
machnąć
зак. махнуць;
machnąć na co ręką — махнуць рукой на што;
machnąć za granicę — махнуць за мяжу;
machnąć kieliszek разм. кульнуць кілішак
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)