ВАЛАГО́ДСКІЯ КАРУ́НКІ,

від рус. карункаў, плеценых на каклюшках (драўляных палачках); пашыраны ў Валагодскай вобл. Расіі. Плаўная лінія, якая ўтварае ўзор, не перарываецца, не перакрыжоўваецца і выступае ў выглядзе выплеценай тасьмы на фоне тонкай ажурнай «рашоткі». Карункапляценне тут пачало складвацца ў 16—17 ст., як промысел аформілася на пач. 19 ст. У 1968 створана аб’яднанне «Сняжынка». Да 1940-х г. пераважалі мерныя карункі для аздобы бялізны, пазней асн. прадукцыяй сталі адзінкавыя вырабы — посцілкі, сурвэткі, фіранкі з геаметрычным і раслінным узорамі; святочныя дэталі жан. адзення — каўнерыкі, жабо і інш., а таксама унікальныя выставачныя ўзоры. Валагодскія карункі адзначаны ў Парыжы залатым медалём (1925) і «Гран-пры» (1937), залатым медалём у Бруселі (1958).

Літ.:

Попова О.С., Каплан Н.И. Русские художественные промыслы. М., 1984.

т. 3, с. 470

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

кару́начніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.

Жанчына, якая вырабляе карункі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

валансье́нскі: ~кія кару́нкі валансье́нские кружева́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

валансье́нский / валансье́нские кружева́ валансье́нскія кару́нкі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кру́жево ср. кару́нкі, -нак ед. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кару́начніца, ‑ы, ж.

Жанчына, якая вырабляе карункі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падзо́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Брыжы, карункі, якімі абшываецца ніжні край чаго-н.

Карункавы п.

2. У архітэктуры: карніз з разьбой.

Вокны з падзорам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

lace​1 [leɪs] n.

1. кару́нкі

2. шнуро́к (у абутку)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

валансье́н прил., нескл. валансье́н;

кару́нкі в. — кружева́ валансье́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крашэ́, нескл., н.

1. Моцныя кручаныя ніткі.

2. Карункі з такіх нітак.

[Ад фр. crochet — кручок.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)