кайданы́, -о́ў і кайда́ны, -аў.

Злучаныя ланцугом жалезныя кольцы, якія надзяваюцца на рукі і ногі тым, хто абвінавачваецца ў цяжкіх злачынствах.

Закаваць у к.

|| прым. кайда́навы, -ая, -ае і кайда́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

wrought-iron [ˌrɔ:tˈaɪən] n. кава́нае жале́за;

a wrought-iron gate кава́ныя жале́зныя варо́ты

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

andiron

[ˈænd,aɪrn]

n.

жале́зныя ко́зьлікі для дро́ваў (у камі́не)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

кулямётчык, ‑а, м.

Стралок з кулямёта. Ідуць кулямётчыкі, і па бруку ляскочуць жалезныя колы «максімаў». Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

żelastwo

н. жалеза; жалезныя вырабы, жалеззе

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

магні́т, -а і -у, М -ні́це, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Кавалак жалезнай руды або сталі, які мае ўласцівасць прыцягваць да сябе жалезныя або стальныя прадметы.

2. -у, перан. Тое, што прыцягвае, вабіць да сябе.

|| прым. магні́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

максі́м, ‑а, м.

Станковы кулямёт асобай канструкцыі. Ззаду за намі ідуць кулямётчыкі і па бруку ляскочуць жалезныя колы «максімаў». Галавач.

[Англ. maxim ад імя амерыканскага вынаходніка-інжынера Хайрэма Максіма.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жале́за, -а, н.

1. Хімічны элемент, цяжкі коўкі метал серабрыстага колеру, асноўная састаўная частка чыгуну і сталі.

Каваць ж.

2. Вырабы з гэтага металу.

Дахавае ж.

3. Жалезістыя рэчывы як лячэбны сродак.

У яблыках шмат жалеза.

|| прым. жале́зны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Жалезныя вароты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самаскі́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Тое, што і самазвал. Бетонамяшалкі праз роўныя прамежкі часу выкідалі гатовы замес у жалезныя кузавы самаскідаў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віската́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.

Разм. Пранізліва крычаць; утвараць высокія пранізлівыя гукі. Жалезныя аскепкі зенітных снарадаў барабанілі па дахах, віскаталі па каменнях бруку. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)