узя́ць, вазьму́, во́зьмеш, во́зьме; узя́ў, узяла́, -ло́; вазьмі́; узя́ты; зак.

1. гл. браць.

2. каго (што). Арыштаваць (разм.).

3. Ужыв. ў спалучэнні са злучнікамі «ды» і «дый» або «ды і» і іншым дзеясловам пры абазначэнні нечаканага, раптоўнага дзеяння (разм.).

А я вазьму ды (дый) скажу.

Узяў ды і кінуў усё тут.

У. і (ды, дый) паехаць.

4. Загадны лад і інфінітыў, звычайна ў спалучэнні з «хоць», «хоць бы», ужыв. пры прапанове звярнуць на што-н. увагу (разм.).

Вазьміце (або ўзяць) хоць бы гэты выпадак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

купі́ла, -а, н. (разм.).

Грашовыя сродкі.

Купіў бы, ды купіла няма.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дра́ла, у знач. вык. (разм.).

Уцякаць, кідацца наўцёкі.

Дзеці ўрассыпную ды д.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

памо́ўчваць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Маўчаць, ухіляючыся ад размоў.

Сядзі ды памоўчвай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дзёру, у знач. вык. (разм.).

Тое, што і драла.

Яму што, схапіў ды д.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

бакава́я, -о́й.

У выразе: на бакавую (разм.) — легчы (лажыцца) спаць.

Пад’еў ды на бакавую.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

deejay [ˈdi:dzeɪ] n. infml ды-джэ́й

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

жах², гукаперайм.

Ужыв. для абазначэння шорхання, удару і пад.

На дварэ чулася жах ды жах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ляп, выкл., у знач. вык. (разм.).

Ужыв. паводле знач. дзеяслова ляпнуць.

Падбег — ды ляп па спіне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

каза́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., ка́жацца; незак.

Гаварыцца, расказвацца.

Скора казка кажацца, ды не скора справа робіцца (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)