Ду́ба, ду́бам, дубка́ ’дыбам’ (БРС). Параўн. рус.ду́ба стоять, укр.ду́бом, ду́ба ’дыбам’, чэш.dubkem, славац.dubkom (агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 145; праформа *dubъ, *dubъkъ, але семантычнай матывацыі няма). Фасмер (1, 549) прыводзіць рус.дыял.ду́бью ’дыбам’, укр.ду́бом стати, польск.dębem stać, чэш.dubkem і звязвае гэтыя лексемы з дуб (параўноўваючы з ням.sich bäumend ’устаючы на дыбы’, да Baum ’дрэва’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расаха́ты, ‑ая, ‑ае.
1. З раздвоеным ствалом; вілаваты. Месца для адпачынку выбіраем на пагорку, пад старым расахатым дубам.Сачанка.Над Прыпяццю, за хатамі, Ля самага сяла, Сасонка расахатая Маленькая расла.Прыходзька.
2. Рагаты, з галіністымі рагамі. Расахаты лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bristle
[ˈbrɪsəl]1.
n.
1) шчаці́ньне n., шчэць f.
2) шту́чнае шчаці́ньне
a brush with nylon bristles — шчо́тка з нэйлёнавай шчаці́наю
Dog’s hair bristled — Шэрсьць у саба́кі ста́ла ду́бам(натапы́рылася)
The dog bristled — Саба́ка ашчаці́ніўся
2) выка́зваць злосьць, раздражне́ньне
3.
v.t.
1) пакрыва́ць шчаці́ньнем
2) тапы́рыць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
скалазу́бы, ‑ая, ‑ае.
1.Разм. З выскаленымі зубамі. Воўк пад дубам скалазубы — Ажно страх — Барана патрошыць, губіць У кустах.Шушкевіч.
2.узнач.наз.скалазу́быя, ‑ых. Сямейства марскіх рыб з тоўстым, кароткім, часам шарападобным, целам і выцягнутымі накшталт дзюбы сківіцамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падкле́йка, ‑і, ДМ ‑клейцы; Рмн. ‑клеек; ж.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. падклеіць.
2. Тое, што падклеена, або тое, да чаго падклеена што‑н. Падклейка фуражкі. □ У другім месцы, пад разложыстым дубам, клятчатай падклейкай пярэсціў брызентавы плашч, побач ляжаў капялюш.Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́чачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Рмн. ‑чак; ж.
Памянш.-ласк.да рака; маленькая рака. Росіца — рэчачка маленькая, як конаўка.Навуменка.Там невялічкае балотца ёсць, і рэчачка адтуль зачынаецца, малюсенечкая, і злучаецца з другой рэчкай, што ў нас Целяшовым Дубам завецца.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паспяхо́васць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць і якасць паспяховага. Паспяховасць аднаўлення лесасек дубам у вялікай ступені залежыць ад працягласці часу паміж момантам рубкі і папярэднім ураджайным годам жалудоў.«Весці».
2. Ступень засваення вучнямі ведаў. Для таго, каб павысіць паспяховасць у класе, мы стварылі гурткі ўзаемадапамогі.«Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыно́жак, ‑жка, м.
Падстаўка на трох ножках, а таксама прыстасаванне рознага прызначэння, якое складаецца з трох палак, жэрдак і пад. Маці з Маняй начысцілі бульбы, расклалі на камінку агонь і паставілі чыгунок на трыножак.Якімовіч.За разложыстым дубам я заўважыў нізенькі трыножак — мальберт з няскончаным эцюдам.Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таўшчэ́зны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі тоўсты. Едзем пад таўшчэзнымі выноснымі соснамі, як нібы пад раскошным скляпеннем якогасьці храма.Пестрак.Пад дубам, у цяньку, на квяцістай коўдры ляжаў у кароткіх штоніках пан Ракоўскі, побач сядзела яго жонка — таўшчэзная рыжая кабеціна з залепленым паперай носам, каб не загарэў.С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уве́рсе, прысл.
У верхняй частцы чаго‑н.; угары; проціл. унізе. Над дзвярыма ўверсе была вялікая шчыліна.Чорны.// У вышыні (у паветры, у небе). Уверсе пікіраваў самалёт.М. Ткачоў.У сонечныя дні стары Гарась, выбраўшыся з хаціны, вобмацкам апускаўся на палена пад стромкім, амаль высахлым дубам, які толькі высока ўверсе зелянеў дзвюма галінамі.Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)