1. Паказвае на асобу або прадмет, якія знаходзяцца перад вачамі.
Г. ці той лес? Гэтага чалавека не сустракаў ніколі.
2. Паказвае на адрэзак часу, пра які ідзе гаворка.
Гэтымі днямі на рыбу не прыйдзецца ісці.
3. Паказвае на ўжо вядомую асобу або прадмет.
Дзіўны чалавек г.
Галілей!
Ах, гэтыя модніцы!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
улюлю́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Глуміцца, здзекавацца з каго‑н. Мы з Петрусём улюлюкалі і свісталі .. [Тані] ўслед, і яна цэлымі днямі не паказвалася з дому.Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Надоечы ’нядаўна, днямі’ (ТСБМ, Мат. Гом., Янк. 2, Ян.), надоячы ’тс’ (Бяльк., Пятк.), надойчы ’тс’ (Сцяшк.), надовечы, надовячы ’тс’ і ’сягоння раніцай’ (Нас., Янк. 2, Мат. Гом., Сцяшк. Сл., Ян.), надоіч ’днямі’ (Сл. ПЗБ), надое ’тс’ (Жд. 2), рус.бран., смал.надоичи, надойчи, надовичи. Найбольш блізкімі да названых зыходнымі словамі маглі быць формы тыпу бел.нагда, рус.онады, оноды ’тс’ (< onogъda/‑dy, гл. ESSJ SG, 2, 525), расшыраныя партыкуламі, што ўзыходзяць да указальных займеннікаў jь і овъ. Карскі (2–3, 71) і Шуба (Прыслоўе, 63) лічаць ‑чы суфіксам, больш правільным было б разглядаць яго ў якасці ўзмацняльнай партыкулы (параўн. ESSJ SG, 1, 305). Магчыма, збліжэнне канца слоў з прыслоўямі тыпу рус.давеча ’недавно’, параўн. надавяча (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чаро́н, чарана, м.
Абл. Тое, што і чарэнь. Гаспадыня паліла ў печы, чарон награваўся і рабілася горача.Шамякін.Маладзейшыя бавілі час у гаворках, старэйшыя цэлымі днямі грэліся, спалі на чаранах.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)