Verbum

паўнале́цце, -я, н.

Узрост, калі чалавек дасягае фізічнай і духоўнай сталасці і атрымлівае грамадзянскія правы.

Дасягнуць паўналецця.

спрацава́цца¹, -цу́юся, -цу́ешся, -цу́ецца; -цу́йся; зак.

Дасягнуць зладжанай працы, спрацаванасці.

Брыгада хутка спрацавалася.

|| наз. спрацо́ўванне, -я, н.

спе́цца, спяю́ся, спяе́шся, спяе́цца; спяёмся, спеяце́ся, спяю́цца; зак.

1. Дасягнуць зладжанасці ў сумесным спеве.

Хору трэба яшчэ с.

2. перан., з кім. Дасягнуць поўнай згоды ў чым-н., адзінства ў поглядах, узгодненасці ў дзеяннях (разм.).

Яны ўжо даўно спеліся.

|| незак. спява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

узмужне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Дасягнуць поўнага фізічнага развіцця, стаць зусім дарослым.

Юнак узмужнеў.

|| наз. узмужне́нне, -я, н.

даляце́ць, -лячу́, -ляці́ш, -ляці́ць; -ляці́м, -леціце́, -ляця́ць; -ляці́; зак.

1. Летучы, дасягнуць якога-н. месца.

Д. да Хабараўска.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Распаўсюдзіцца, дасягнуць якога-н. месца (пра гукі, пахі і пад.).

З вуліцы даляцелі трывожныя крыкі.

|| незак. далята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

расквітне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Расцвісці, распусціцца (пра кветкі, расліны).

Цюльпаны ўжо расквітнелі.

2. перан. Стаць прыгожым, здаровым, дасягнуць росквіту.

Расквітнела дзяўчына.

3. перан. Дасягнуць высокай ступені развіцця, праявіцца з вялікай сілай.

Расквітнеў талент мастака.

|| наз. ро́сквіт, М -віце, м.

згуля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца; зак.

Дасягнуць зладжаных дзеянняў у сумеснай гульні.

Футбольная каманда згулялася.

|| незак. згу́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.

дайсці́, дайду́, до́йдзеш, до́йдзе; дайшо́ў, дайшла́, -ло́; дайдзі́; зак.

1. да каго-чаго. Ідучы, накіроўваючыся, дасягнуць чаго-н., якога-н. месца, месцапрызначэння.

Д. да станцыі.

Тэлеграма дайшла ў той жа дзень.

2. Распаўсюджваючыся, дасягнуць, данесціся (пра гукі, пахі і інш.).

Гук не дайшоў.

Дайшлі чуткі аб аварыі самалёта.

3. Захавацца, зберагчыся.

Да нас дайшлі старажытныя помнікі пісьменнасці.

4. да чаго. Дасягнуць якога-н. узроўню.

Тэмпература дайшла да 30°.

5. да каго-чаго. Пранікнуць у свядомасць, зразумець (разм.).

Сэнс заўвагі да яго не дайшоў.

Сваім розумам дайшоў да ісціны.

6. перан., да чаго. Дасягнуць крайняй ступені праяўлення чаго-н.

Д. да знямогі.

Д. да шаленства.

7. Стаць гатовым (пра ежу) (разм.).

Пірог дайшоў.

Памідоры дойдуць на сонцы.

8. да чаго. Дасягнуць пэўнага службовага становішча.

Д. да чына палкоўніка.

9. Памерці (разм.).

Доўга мучыўся небарака, пакуль не дайшоў.

|| незак. дахо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.