ГЕРКУЛЕ́САВЫ СЛУПЫ́,

старажытная назва масіваў Гібралтарская скала і Муса па баках Гібралтарскага праліва. Паводле міфа пра Геракла, ён на шляху да велікана Герыёна паставіў тут 2 скалы. У пераносным сэнсе выраз «дайсці да Геркулесавых слупоў» азначае дайсці да мяжы.

т. 5, с. 175

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

адурэ́нне, -я, н. (разм.).

Стан паводле знач. дзеяслова адурэць.

Дайсці да поўнага адурэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дады́баць, -аю, -аеш, -ае; зак. (разм.).

Марудна, з цяжкасцю дайсці да якога-н. месца; давалачыся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дакасі́цца, -кашу́ся, -ко́сішся, -ко́сіцца; -касі́ся; зак., да чаго (разм.).

1. Косячы, дайсці да якога-н. стану, да якіх-н. вынікаў.

Д. да знямогі.

2. Косячы, дайсці да якога-н. месца, да пэўнай мяжы.

Д. да дарогі.

|| незак. дако́швацца, -ваюся, -ваешся, -ваецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вар’я́цтва, -а, н.

1. Страта розуму, стан псіхічнага расстройства.

2. Безразважнасць, неразумны ўчынак.

Дайсці да такога в.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

датэ́паць

‘дайсці’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. датэ́паю датэ́паем
2-я ас. датэ́паеш датэ́паеце
3-я ас. датэ́пае датэ́паюць
Прошлы час
м. датэ́паў датэ́палі
ж. датэ́пала
н. датэ́пала
Загадны лад
2-я ас. датэ́пай датэ́пайце
Дзеепрыслоўе
прош. час датэ́паўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

даклы́паць, -аю, -аеш, -ае; зак. (разм.).

Павольна, з цяжкасцю дайсці да якога-н. месца.

Ледзь даклыпаў да хаты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

добрести́ сов. дабрысці́, дайсці́, дацягну́цца, давалачы́ся, дапле́сціся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дацы́баць

‘дайсці басанож’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дацы́баю дацы́баем
2-я ас. дацы́баеш дацы́баеце
3-я ас. дацы́бае дацы́баюць
Прошлы час
м. дацы́баў дацы́балі
ж. дацы́бала
н. дацы́бала
Загадны лад
2-я ас. дацы́бай дацы́байце
Дзеепрыслоўе
прош. час дацы́баўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дашкандыба́ць

‘дайсці, дакульгаць’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дашкандыба́ю дашкандыба́ем
2-я ас. дашкандыба́еш дашкандыба́еце
3-я ас. дашкандыба́е дашкандыба́юць
Прошлы час
м. дашкандыба́ў дашкандыба́лі
ж. дашкандыба́ла
н. дашкандыба́ла
Загадны лад
2-я ас. дашкандыба́й дашкандыба́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час дашкандыба́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)