добрасардэ́чнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць добрасардэчнага; дабрата характару, спагадлівасць, чуласць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
dobroć
ж. дабрата; дабрыня
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дурата́, ‑ы, ДМ ‑раце, ж.
Разм. Дурасць. Лішняя дабрата — дурата. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цеплыня́, -і́, ж.
1. Нагрэтасць чаго-н.
Адчуваць цеплыню рук.
2. Адчуванне ўнутранага цяпла.
Па целе разлілася прыемная ц.
3. перан. Сардэчнасць, дабрата, ласка; добрыя, шчырыя адносіны да каго-, чаго-н.
У яго словах чулася душэўная ц.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бла́гость книжн., уст. дабрата́, -ты́ ж., до́брасць, -ці ж., міласэ́рнасць, -ці ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
до́брасць, ‑і, ж.
Разм. Тое, што і дабрата. Зрабіць па добрасці паслугу. □ Дзядзька Антось — гэта ўвасабленне добрасці, працавітасці, дасціпнага гумару. Клімковіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крываду́шны, ‑ая, ‑ае.
Поўны крывадушша; няшчыры, двудушны. Крывадушны чалавек. // Уласцівы крывадушніку; няшчыры, прытворны. Фальшывая, крывадушная дабрата кулака-святошы надае вобразу Кузьмы пэўную глыбіню і аб’ёмнасць. Бярозкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жэнь
(кіт. žen = чалавек)
філас. асноўная кітайская канфуцыянская дабрачыннасць; любоў да чалавека, дабрата і справядлівасць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дурата́ ж., разг.
1. (свойство) глу́пость;
2. дурь, блажь;
◊ лі́шняя дабрата́ — дурата́ — посл. доброта́ без ра́зума вредна́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Раба́ць ’памінаць памёршых з амбона, чытаць памінальныя спіскі’ (ТС): Бацюшка рабае ґраматкі, ужэ почаў рабаць пакойнікаў. Мясцовае ўтварэнне ад пачатковага спалучэння раба Божая/раб Божы, якое з ц.-слав. рабъ Божии пры памінанні (Цыхун, Зб. Талстому, 420), параўн. благатаць: дзяк пачне благатаць да спеваць (Сержп., Казкі), ад ц.-слав. благодать ’дабро, дабрата’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)