ГЕРЦ (Hertz) Фрыдрых Ота
(26.3.1878—?),
аўстрыйскі сацыёлаг, гісторык, эканаміст. Скончыў Венскі ун-т. У 1920—30-я г. саветнік міністра пры Аўстрыйскай федэральнай канцылярыі, у 1930—33 праф. эканомікі і сацыялогіі ун-та ў г. Гале. У 1938 эмігрыраваў у Англію. Услед за Э.Давідам і Э.Бернштэйнам выступіў з рэвізіяй марксісцкага агр. вучэння; тэарэтычна абгрунтоўваў устойлівасць дробнай вытв-сці ў земляробстве, адстойваў «закон спаду ўрадлівасці глебы». Яго палажэнні выкарыстоўвалі рус. эканамісты С.М.Булгакаў, В.М.Чарноў і інш. ў палеміцы з марксістамі па пытаннях развіцця капіталізму ў сельскай гаспадарцы Расіі. Погляды Герца крытыкаваў У.І.Ленін у працы «Аграрнае пытанне і «крытыкі Маркса» (1901, 1907).
Тв.:
Рус. пер. — Аграрный вопрос. СПб., 1899;
Тое ж. М., 1900.
т. 5, с. 200
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
герц
[ням. H. Hertz = прозвішча ням. фізіка (1857—1894)]
адзінка вымярэння частаты ваганняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Герц ’знаўца, махляр’ (Нас.), ге́рцык ’тс’, ге́рцаць ’мантачыць, махляваць’ (Нас.). Няясна. Насовіч мяркуе, што гэта запазычанне ад яўрэяў, якія гавораць па-нямецку.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Герц Г. Р. 1/373; 3/458; 6/554; 9/37, 47; 10/575, 621, 623; 11/430, 434
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
hertz [hɜ:ts] n. (pl. hertz) phys. герц
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
кілаге́рц
(ад кіла- + герц)
адзінка частаты ваганняў, роўная 1000 герц.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мегаге́рц
(ад мега- + герц)
адзінка частаты ваганняў, роўная мільёну герц.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Hz (пісьмовае скар. ад hertz) phys. герц, гц
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
cycle1 [ˈsaɪkl] n.
1. цыкл
2. phys. герц
3. (скар. ад bicycle) веласіпе́д, ро́вар; матацы́кл
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ По́дверць ’падгерац’ (смарг., Сл. ПЗБ). Народная этымалагізацыя запазычанага слова падгерац (падгэрц) ’жалезны прэнт у возе’: ‑герц > ‑верць, не выключана, што пад уплывам поверка ’моцны кол для пераноскі грузаў’ (гл.). Гл. яшчэ падгерац, подгур.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)