герб
(польск. herb, ад ням. Erbe = спадчына)
распазнавальны знак дзяржавы, горада, дваранскага роду, які змяшчаецца на флагах, манетах, пячатках, некаторых дакументах.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Герб дзяржаўны 3/432, 436, 481; 9/498
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Дзяржаўны герб БССР, гл. Герб дзяржаўны
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Герб дзяржаўны СССР 3/436, 436—437 (укл.)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕРБ ДЗЯРЖА́ЎНЫ РЭСПУ́БЛІКІ БЕЛАРУ́СЬ,
сімвал дзярж. суверэнітэту Рэспублікі Беларусь. Быў устаноўлены Законам Рэспублікі Беларусь ад 19.9.1991. Эталон герба і Палажэнне аб ім зацверджаны Пастановай Вярх. Савета Рэспублікі Беларусь ад 10.12.1991. Уяўляў сабой узбр. конніка ў руху, які трымае ў правай руцэ гарызантальна падняты меч, у левай — шчыт з шасціканцовым залатым крыжам (гл. таксама «Пагоня»), Аўтары эталона герба У.Крукоўскі і Я.Кулік. Па выніках праведзенага 14.5.1995 рэсп. рэферэндуму, адным з пытанняў якога было ўстанаўленне новых Герба дзяржаўнага і Сцяга дзяржаўнага Рэспублікі Беларусь, Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 7.6.1995 зацверджаны новы эталон герба і Палажэнне аб ім. Уяўляе сабой геагр. контур Рэспублікі Беларусь у прамянях сонца над зямным шарам. Зверху пяціканцовая чырв. зорка. Выяву абрамляе вянок з каласоў, пераплеценых справа кветкамі канюшыны, злева — лёну. Каласы абвіты чырвона-зялёнай стружкай, на якой надпіс золатам: «Рэспубліка Беларусь».
Літ.:
Заканадаўчыя акты аб дзяржаўнай сімволіцы Рэспублікі Беларусь. 2 выд. Мн., 1994;
Дзяржаўны герб і Дзяржаўны флаг Рэспублікі Беларусь. Мн., 1997;
Герб и флаг Белорусской державы. Мн., 1997.
т. 5, с. 172
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
coat of arms [ˌkəʊtəvˈɑ:mz] n. герб
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
аднагало́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адну галаву. Аднагаловы арол (пра герб).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імпе́рскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да імперыі. Імперскі герб. Імперская канцылярыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́чаканіць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.
Выціснуць, выбіць што‑н. чаканкай. Вычаканіць герб, медаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Леварт, ст.-бел. левартъ ’пантэра’, ’герб са львом’ (XV ст.) запазычана са ст.-польск. lewart, leward ’герб са львом’ (Карскі, Труды, 312), якое з чэш. levhart < с.‑в.-ням. lewehart < лац. leopardus (у сярэдневякоўе лічылася, што леапард з’яўляецца мяшанцам льва і пантэры* (Махэк₂, 328).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)