ГЕЙ-ЛЮСА́КА ЗАКО́НЫ,

два законы, адкрытыя Ж.Л.Гей-Люсакам (1802, 1808). Закон цеплавога расшырэння газаў: аб’ём дадзенай масы ідэальнага газу пры пастаянным ціску мяняецца паводле формулы VT = V0(1 + αvΔT), дзе V0 і VT — аб’ём газу пачатковы і пры т-ры T; ΔT = T - T0 — рознасць гэтых т-р; αv — каэф. цеплавога расшырэння газу пры пастаянным ціску (~1/273,15 К​-1 для ўсіх газаў). Для рэальных газаў выконваецца набліжана і тым лепш, чым далей ад крытычнага стану знаходзіцца газ. Разам з Бойля—Марыёта законам і Авагадра законам паслужыў асновай для вываду ўраўнення стану ідэальнага газу (гл. Клапейрона—Мендзялеева ўраўненне). Закон аб’ёмных адносін: аб’ёмы газаў, якія ўступаюць у хім. рэакцыю, адносяцца адзін да аднаго і да аб’ёмаў газападобных прадуктаў рэакцыі як простыя цэлыя лікі. Напр., пры ўзаемадзеянні вадароду і хлору з утварэннем газападобнага хлорыстага вадароду H2 + Cl2 = 2HCl аб’ёмы газаў адносяцца як 1:1:2.

т. 5, с. 134

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гэй межд., в разн. знач. эй разг., гей;

гэй! пачака́й крыху́! — эй (гей)! подожди́ немно́го!;

гэй вы, ко́ні! — эй (гей) вы, ко́ни!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

gay​1 [geɪ] n. infml гей, «го́мік»

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

fag​3 [fæg] n. AmE, slang гей, гомасексуалі́ст

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

АБ’ЁМНЫХ АДНО́СІН ЗАКО́Н,

гл. ў арт. Гей-Люсака законы.

т. 1, с. 22

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ге́йкаць

‘крычаць "гей"’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ге́йкаю ге́йкаем
2-я ас. ге́йкаеш ге́йкаеце
3-я ас. ге́йкае ге́йкаюць
Прошлы час
м. ге́йкаў ге́йкалі
ж. ге́йкала
н. ге́йкала
Загадны лад
2-я ас. ге́йкай ге́йкайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ге́йкаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

nancy [ˈnænsi] n. BrE, slang, offensive

1. гей, гомасексуалі́ст, педэра́ст

2. жанчынападо́бны мужчы́на

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

gej

м. гомасексуаліст, гей, блакітны, гомік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

gejowski

гееўскі, гомасексуальны;

klub gejowski — гей-клуб

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

gay

[geɪ]

adj.

1) вясёлы; жыцьцяра́дасны

2) я́ркі, каляро́вы

3) шыко́ўна апра́нуты

4) распу́сны; шалапу́тны; змарнава́ны (пра жыцьцё)

5) informal гей -я, гомосэксуа́л -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)