3.перан. Забяспечваць неабходным для пражыцця, утрымліваць.
К. сірот.
◊
Карміць абяцанкамі — абяцаць зрабіць што-н., але не выканаць.
|| зак.накармі́ць, -кармлю́, -ко́рміш, -ко́рміць; -ко́рмлены (да 1 і 2 знач.), пакармі́ць, -кармлю́, -ко́рміш, -ко́рміць; -ко́рмлены (да 1 і 2 знач.), пракармі́ць, -кармлю́, -ко́рміш, -ко́рміць; -ко́рмлены (да 3 знач.); наз.прако́рм, -у, м. (да 3 знач.) іпракармле́нне, -я, н. (да 3 знач.).
|| наз.кармле́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
tuczyć
tuczy|ć
незак. адкормліваць, выкормліваць;
czekolada tuczyć — ад шакаладу таўсцеюць;
kradzione nie tuczyć — ад крадзенага не пасыцееш; чужое дабро вылазіць праз рабро
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
1. Даваць піць каму‑н. Жанчына нахіляецца, набірае ў прыгаршчы ваду, поіць хлопчыка і дзяўчынку.Гамолка.На момант заціхае бою гром, І маці хлеб байцам выносіць спешна І поіць іх ля весніц малаком.Лойка.// Даваць піць спіртныя напіткі, частаваць імі. Хлопцы недзе пілі і паілі музыканта.Адамчык.//Выкормліваць малаком (пра маладых свойскіх жывёл).
2.перан. Насычаць вільгаццю, вадой. Усходы набіралі рост і сілу, Дажджы і росы іх паілі, Як маткі малаком сваіх дзяцей.Пушча.Летняе сонца.. варыла святло і цеплыню, навальнічныя дажджы шчодра паілі глебу.Хадкевіч.// Забяспечваць, папаўняць чым‑н. Возера паілі крыніцы, яны, відаць, нябачна білі з дна, таму вада была такая празрыстая і мала награвалася.Навуменка.
•••
Паіць і карміцькаго — мець каго‑н. на поўным утрыманні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1.чым і без дап. Даваць корм, ежу. Святланка і карміла, і паіла, і гладзіла казулю.Юрэвіч.Кармі парсюка мукою — пойдзе рукою.Прыказка.// Уводзіць ежу ў рот (таму, хто не можа есці самастойна). Карміць хворага. □ [Арлоўскага] ўсё яшчэ былі вымушаны карміць, як малое дзіця, з лыжачкі!.. Апранаць, абуваць!..Паслядовіч.//Выкормліваць дзіця сваім малаком. Карміць грудным малаком. □ [Таццяна] хутка ўзяла дзіця да сябе і сказала: — Я... я не кармлю яго...Шамякін.// Адкормліваць на забой. Карміць кабана на сала.
2.перан. Забяспечваць сродкамі да жыцця; мець каго‑н. на сваім утрыманні. Карміць старых бацькоў. □ — Хлопец працуе на заводзе, корміць усю сям’ю!Ваданосаў.Цяпер па просьбе Андрэя Драчуна [Яўхім] жыў у яго жонкі. Памагаў засяваць ёй шнуры і карміць дзяцей...Чарот.// Служыць сродкам для пражыцця, крыніцай даходу. Засталася там ніва, Што адмалку карміла, Засталася крыніца, Што вадою паіла.Броўка.Ваўка ногі кормяць.Прымаўка.Летні дзень год корміць.Прымаўка.
•••
Карміць абяцаннямі — даваць абяцанні зрабіць што‑н., але не выконваць іх.
Карміць блох (клапоў, вошай) — знаходзіцца ў такіх умовах, пры якіх даводзіцца пакутаваць ад насякомых-паразітаў.
Карміць хлебам — забяспечваць сродкамі для існавання.
Карміць чарвей — быць забітым, гнісці ў зямлі.
Паіць і карміцьгл. паіць.
Хлебам не кармікаго — нічога не трэба каму‑н., толькі дай яму магчымасць зрабіць тое, да чаго ён мае вялікую схільнасць, ахвоту.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)