д, нескл., н.

1. Пятая літара беларускага алфавіта, якая мае назву «дэ». Вялікае Д. Напісаць д.

2. Звонкі, зубны, выбухны зычны гук.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

т, нескл., н.

1. Дваццатая літара беларускага алфавіта, якая мае назву «тэ». Вялікае Т. Напісаць т.

2. Глухі, зубны, выбухны зычны гук.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

в, нескл., н.

1. Трэцяя літара беларускага алфавіта, якая мае назву «вэ». Малое в.

2. Выбухны, звонкі, губна-зубны зычны гук. Мяккае в.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эксплазі́ўны

(фр. explosif, ад лац. explodere = выганяць з шумам)

лінгв. выбухны (зычны).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Г,

чацвёртая літара беларускага і некаторых інш. слав. алфавітаў. Паходзіць з кірыліцкай Г («глаголь»), утворанай графічным відазмяненнем візант. («гама»). У старабел. графіцы абазначала фрыкатыўны заднеязычны гук «г», а ў складзе дыграфа «кг» перадавала выбухны «г» у запазычаных словах («кганак», «паракграф»). У сучаснай бел. мове абазначае і фрыкатыўны заднеязычны («гара», «глеба»), і выбухны («гонты», «гузікі») гук, а таксама глухі заднеязычны «х», які ўтвараецца ў выніку аглушэння «г» на канцы слоў і перад глухімі зычнымі («мурог», «лёгкі»).

А.М.Булыка.

т. 4, с. 407

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

б ​1, нескл., н.

1. Другая літара беларускага алфавіта, якая мае назву «бэ». Малое б. □ Хто сказаў а, той павінен сказаць і б. Прыказка.

2. Выбухны, звонкі, губна-губны зычны гук. Звонкае б.

б ​2,

гл. бы ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Важґа́цца 1 ’прагінацца’ (гук ґ выбухны) (З нар. сл.): «кладка важгаецца». Да вага (?). Магчыма, кантамінацыя ва́жыцца ’вагацца, хістацца’ (Мат. Гом.) і вагацца. Параўн. рус. провеситься, серб.-харв. ва́гнути узважыць’ і ’прагнуцца’.

Важга́цца 2. Гл. важдацца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

explosive

[ɪkˈsploʊsɪv]

1.

adj.

1) выбухо́вы (пра матэрыя́л, сі́лу)

2) запа́льчывы (хара́ктар)

3) Phon. выбухны́ (зы́чны)

2.

n.

выбухо́вы матэрыя́л

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

eksplozywny

eksplozywn|y

1. выбуховы;

2. лінгв. выбухны;

spółgłoski ~e — выбухныя зычныя

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Вагава́ць 1 ’баранаваць’. Балтызм. Параўн. літ. vagóti ’баранаваць’, vagà ’баразна’ (Аткупшчыкоў, Лекс. балтызмы, 32).

Ваґава́ць 2 ’будзіць, падымаць са сну’ (зламоўн.) (Сцяц.). Гук ґ выбухны. Указанне на тое, што слова ўжываецца зламоўна, дазваляе меркаваць, што перад намі перанос значэння вагаваць ’з цяжкасцю ўзнімаць’ (< ваг ’рычаг’) > вагаваць ’падымаць са сну’ > ’будзіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)