во́на​I

1. част., прост., см. вон​II;

2. в знач. межд., прост. вунь што!, вунь як!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

зва́ны, -ая, -ае.

1. Які атрымаў запрашэнне.

З. госць.

2. З запрошанымі гасцямі.

З. абед.

◊

Так званы — ужыв. для выражэння ўмоўнага значэння, іранічных або адмоўных адносін да каго-, чаго-н.

Вунь яны, вашы так званыя спецыялісты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Вэнь ’вунь’ (Шат., Сцяшк. МГ), вэ́ньдзека, вэ́ньдзяка ’тс’ (Янк. Мат., Шат., Сцяшк. МГ), вэн ’вось там, вунь’ (Бяльк.), вэ́ндзя ’там’ (Жд.). Гл. вунь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вуне́ ’вунь’ (лельч., Куч.), ву́нека ’тс’ (Мат. Гом.). Да вунь, адносна суфіксацыі гл. Шуба, Прыслоўе, 62, 64.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ahoy [əˈhɔɪ] interj. naut. (вокліч маракоў, каб прыцягнуць увагу):

Ship ahoy! Вунь карабель!;

Ahoy there! Гэй вы, на караблі!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Вонь часц. ’вунь’ (Шат., Янк. III, Жд., 1; З нар. сл.), вон‑дзя ’тс’ (Касп.), воньдзека (Янк. I). Рус. вон, дыял. вонь, укр. он ’вунь, там’. Звязана з ён, яна, яно (Праабражэнскі, 1, 95; Фасмер, 1, 348). Гл. таксама вунь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ву́на ’вунь’ (Яўс.), ву́нака ’вунь’ (шчуч., З нар. сл.), ву́накі (Яўс.). Да вун 2 з т. зв. «пустымі» суфіксамі (Шуба, Прыслоўе, 62).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Он ’вунь’ (Ян., ТС, Кліх). Гл. вонь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вун 1 ’ён’ (КСТ). Паралельнае да вон ’тс’ з моцнай лабіялізацыяй; параўн. Бузук, Спроба, 56.

Вун 2 ’вунь’ (Яруш., Мядзв., Юрч., Яўс.); ’вунь там’ (Касп., КСП); ’там, трохі далей’ (КЭС, лаг.). Паралельнае ўжыванне форм з мяккасцю канцавога зычнага і без мяккасці характэрна для ўказальных займеннікаў і ў іншых мовах; параўн. рус. вон і вонь (СРНГ), польск. han і hań і інш. (гл. Саднік-Айцэтмюлер, 3–4). Гл. вунь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ву́ньдзека ’вунь там’ (Касп., Жд., 1) ву́ньдзіка (докш., Янк. Мат.), ву́ньдзяка (Сцяшк.) з вунь (гл.) + дзе + ка (т. зв. «пусты» суфікс, характэрны для прыслоўяў; параўн. размоўныя формы ту́така, та́мака, сённека і інш., Шуба, Прыслоўе, 62), аналагічна да серб.-харв. о̀нђека ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)