Бастру́к. Гл. байстру́к.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бэнка́рт ’байструк’ (Нас.). Гл. банка́рт.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бансю́к ’байструк’ (Некр.). Відаць, з бэнсю́к (вытворнае ад бэнсь ’тс’ польскага паходжання, гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Банкрат ’дамкрат’ (Бір. Дзярж.). Дыялектная трансфармацыя слова дамкра́т (гл.), мабыць, пад уплывам банка́рт ’байструк’. Жартаўлівае ўтварэнне?

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пракі́ва ’крапіва’ (Булг., Мат. Гом.), прокыва, прокева (Сл. Брэс.), прошва (ТС) ’тс’, сюды ж праціўнік ’байструк’ (ТС). Метатэза з крапіва (гл.), магчыма, пад уплывам польск. pokrzywa ’крапіва’, дзе яна была адзначана спачатку ў заходняй Вялікапольшчы (1393 г.), а пасля распаўсюдзілася на рэшту’ польскамоўнай тэрыторыі (Банькоўскі, 1, 795); параўн. таксама pokrzywnik ’байструк’ (“spłodzony w pokrzywach”, гл. Банькоўскі, 2, 684).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бэнцаль ’байструк’ (Некр.). Бясспрэчна, з польск. bęcwal, bencwal ’дурань, пень, нехлямяжы’ (а гэта, магчыма, ад назвы каня Bucefal, гл. Варш. сл., 1, 141; Брукнер, 24).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

bękart

м.

1. пагард. байструк; пазашлюбнае дзіця;

2. палігр. вісячы радок

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Bástard

m -s, -e

1) пазашлю́бнае дзіця́

2) груб. вы́радак, байстру́к

3) по́месь, гібрды́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

бенка́рт, банка́рт

(ст.польск. bęnkart, ад с.-в.-ням. benchart)

назва пазашлюбнага дзіцяці на Беларусі ў 16 — першай пал. 19 ст. (параўн. байструк).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Ба́хур 1 ’распуснік, любоўнік’ (Нас., Мядзв., Яруш., Гарэц.), ’яўрэйскі хлопчык’ (Гарэц.), баху́р ’любоўнік’ (Федар., Др.-Падб.), ’байструк, пазашлюбнае дзіця’ (Жд., Сцяшк. МГ, Др.-Падб.), ’яўрэйскі хлопчык’ (Др.-Падб., Бесар.), баху́р (пра малых дзяцей; Сцяц.). Рус. ба́хур ’любоўнік, франт, малады яўрэй; таўсцяк’, укр. ба́хур, ба́хурь ’распуснік, лавелас; байструк; яўрэйскае дзіця; дзіця, хлопчык’, польск. bachur, bachor. Запазычанне з ст.-яўр. bāchūr (яўр.-ням. Bacher) ’малады чалавек; настаўнік’. Гл. Вінер, ЖСт, 1895, 1, 59; Брукнер, 10; Фасмер, 1, 137. Запазычанне праз польск. мову (параўн. ст.-бел. бохур ’франт, малады яўрэй’, XVI ст.; Булыка, Запазыч.).

Ба́хур 2 ’пакладзены кабан’ (Нас.). Відавочна, метафара да ба́хур 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)