пашчыльне́ць, ‑ее; зак.
Стаць больш шчыльным, шчыльнейшым. Пашчыльнелі атрады чырвоных Непамернаю, новаю сілай. Трус.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мане́ўраны в разн. знач. манёвренный;
~ная вайна́ — манёвренная война́;
~ныя атра́ды — манёвренные отря́ды
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пазліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.
1. Зліць з розных пасудзін у адну ўсё, многае.
П. малако ў бітон.
2. Зліць адкуль-н. усё, многае.
П. ваду з радыятараў.
3. перан. Злучыць у адно цэлае ўсё, многае.
П. атрады ў брыгаду.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Башыбузу́к. Укр. башибузу́к. Запазычанне з рус. башибузу́к (раней ’салдат нерэгулярнага турэцкага войска’) < тур. başibozuk ’атрады нерэгулярнага войска’ (baş ’галава’, bozuk, buzuk ’шалёны, сапсаваны’). Адносна рус. слова гл. Фасмер, 1, 138; Шанскі, 1, Б, 62.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спецгру́па, ‑ы, ж.
Група спецыяльнага прызначэння. У брыгаду ўвайшло чатыры атрады і спецгрупа. Шамякін. Адной з адказных прац — разведкай на карысць спецгрупы генеральнага штаба — займалася .. [Маруся]. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
анапсі́ды
(н.-лац. anapsida)
падклас паўзуноў, які ўключае атрады чарапах і вымерлых катылазаўраў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Стазь ‘калона’: стазі салдат (халоп., Стан.). Сюды ж, магчыма, стаг ‘рад будынкаў, якія знаходзяцца пад адной страхой’ (беласт., Сл. ПЗБ), ст.-бел. стязи: стоять стязи ‘стаяць вайсковыя атрады’ (Ст.-бел. лексікон). Відаць, звязана з сцяг ‘група вялікіх прадметаў, утвараючых шэраг’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хапу́н, ‑а, м.
Разм.
1. Тое, што і хапуга. І ўсё, што толькі хоць якую Прыгоднасць мае і цану, Яно ўжо там не павякуе, Пяройдзе ў рукі хапуну. Колас.
2. Атрад карнікаў. У вёскі пацягнуліся паліцэйскія і нямецкія атрады праводзіць аблавы.. Гэтыя атрады называлі хапунамі. Лынькоў. Першы хапун наляцеў у Заграддзе знячэўку. Немцы ачапілі вёску, а паліцаі, падабраўшыся непрыкметна агародамі, пайшлі па хатах. Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кама́ндас
(англ. commandos)
1) спецыяльныя атрады ва ўзброеных сілах Вялікабрытаніі і некаторых іншых краін, якія прызначаны для разведвальна-дыверсійных дзеянняў;
2) атрады апалчэнцаў у арміі бураў у час англабурскай вайны 1899—1902 гг.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мане́ўраны, ‑ая, ‑ае.
1. Які вядзецца з прымяненнем манеўра (у 1 знач.), без доўгачасовых умацаванняў; проціл. пазіцыйны. Манеўраная вайна.
2. Здольны хутка мяняць напрамак руху. Манеўраныя атрады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)