грам-а́там

(ад грам + атам)

колькасць грамаў хімічнага элемента, роўная яго атамнай масе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

атама́рны, -ая, -ае.

1. гл. атам.

2. Дробны, няцэласны (кніжн.).

|| наз. атама́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

atom [ˈætəm] n. а́там

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

а́том а́там, -ма м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аднавале́нтны, ‑ая, ‑ае.

Які мае здольнасць адным атамам утрымліваць адзін атам вадароду. Калі атам элемента далучае або замяшчае адзін атам вадароду, элемент называецца аднавалентным.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыка́л

‘матэматычны знак; атам

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. радыка́л радыка́лы
Р. радыка́ла радыка́лаў
Д. радыка́лу радыка́лам
В. радыка́л радыка́лы
Т. радыка́лам радыка́ламі
М. радыка́ле радыка́лах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

расшчапі́ць, -шчаплю́, -шчэ́піш, -шчэ́піць; -шчэ́плены; зак., што.

1. Раскалоць, раздзяліць на часткі.

Р. палена.

2. Разняць, раз’яднаць.

Р. пальцы.

3. Раздрабіць, заставіць распасціся на часткі (спец.).

Р. валокны.

4. Раскласці на часткі ў выніку хімічнай рэакцыі (спец.).

Р. эфір.

5. Прымусіць распасціся (атам; спец.).

Р. атам урану.

|| незак. расшчапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і расшчэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. расшчапле́нне, -я, н. (да 3—5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грамм-а́том физ., хим. грам-а́там, -ма м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

atom, ~u

м. атам

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

тыясе́рны, ‑ая, ‑ае.

У выразе: тыясерная кіслата — хімічнае злучэнне, у якім атам кіслароду замешчаны атамам серы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)