Verbum

абмежава́цца, -мяжу́юся, -мяжу́ешся, -мяжу́ецца; -мяжу́йся; зак.

1. Не пайсці ў сваіх дзеяннях далей чаго-н., звесці дзейнасць да пэўнага кола пытанняў, задаволіцца чым-н.

А. дасягнутым.

2. Вызначыць мяжу якога-н. участка зямлі; з’явіцца мяжой чаго-н.

|| незак. абмяжо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

агры́зак, -зка, мн. -зкі, -зкаў, м.

1. Абгрызены кавалак чаго-н., недаедзеная частка чаго-н.

А. яблыка.

2. Рэшта якога-н. прадмета, малапрыдатная для ўжывання.

А. алоўка (спісаны, кароткі аловак).

3. перан., зневаж. Пра каго-н., кім пагарджаюць, хто не заслугоўвае павагі.

адвучы́цца, -вучу́ся, -ву́чышся, -ву́чыцца; зак.

1. ад чаго і з інф. Адвыкнуць ад чаго-н.

А. курыць.

2. Закончыць навучанне або знаходзіцца на вучобе нейкі час (разм.).

А. ў сярэдняй школе.

Адвучыўся год на курсах.

|| незак. адву́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 знач.).

адвучы́ць, -вучу́, -ву́чыш, -ву́чыць; -ву́чаны; зак.

1. каго (што) ад чаго і з інф. Прымусіць адвыкнуць ад чаго-н.

А. ад курэння.

А. дзіця ад грудзей.

2. каго (што) і без дап. Закончыць вучэнне, перастаць вучыць, навучаць (разм.).

|| незак. адву́чваць, -аю, -аеш, -ае.

прыдра́цца, -дзяру́ся, -дзярэ́шся, -дзярэ́цца; -дзяро́мся, -дзераце́ся, -дзяру́цца; -дра́ўся, -ра́лася; -дзяры́ся; зак.

1. да каго-чаго. Незаслужана папракнуць, зрабіць вымову за дробную або ўяўную правіннасць.

П. да дробязі.

2. да чаго. Выкарыстаць што-н. як зачэпку для прыдзіркі.

|| незак. прыдзіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прыём, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. прыняць.

2. Асобнае дзеянне, рух.

Напісаць артыкул у два прыёмы.

3. Спосаб у ажыццяўленні чаго-н.

Мастацкі п.

4. Збор запрошаных асоб (звычайна афіцыйных) у гонар каго-, чаго-н.

П. у пасольстве.

Наладзіць п. карэспандэнтаў.

прыхі́льны, -ая, -ае.

1. Які мае схільнасць да чаго-н.

П. да працы.

2. Які выказвае сімпатыі да каго-, чаго-н., спачувае каму-н.; які выяўляе адабрэнне, спагаду.

П. слухач. П. позірк.

3. Які выказвае адабрэнне, станоўчы.

П. водзыў.

|| наз. прыхі́льнасць, -і, ж.

спарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак.

1. каго (што). Нарадзіць, даць жыццё каму-н.

С. сына.

2. перан., каго-што. З’явіцца прычынай узнікнення чаго-н., стаць крыніцай чаго-н.

Замоўчванне фактаў спарадзіла чуткі.

|| незак. спараджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. спараджэ́нне, -я, н.

стра́та, -ы, ДМ стра́це, мн. -ы, страт, ж.

1. Згуба чаго-н., знікненне каго-, чаго-н.

С. здароўя.

С. крыві.

Смерць народнага пісьменніка — вялікая с.

2. Тое, што страчана; прапажа.

Знайсці сваю страту.

3. звычайна мн. Безгаспадарчыя выдаткі.

Сабраць ураджай без страт.

тэмп, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Ступень хуткасці ў выкананні музычнага твора, а таксама ў рухах, выкананні чаго-н., чытанні і пад.

2. Хуткасць ажыццяўлення, выканання або інтэнсіўнасці развіцця чаго-н.

Тэмпы будаўніцтва.

◊

У тэмпе (разм.) — хутка, энергічна.

|| прым. тэ́мпавы, -ая, -ае.