Serram cum aliquo ducere (Varro)

Пілаваць з кім-небудзь (г. зн. сварыцца).

Пилить с кем-нибудь (т. е. перебраниваться).

бел. Быць на нажах. Адзін другога не пераважыць. Так любяцца, як сабака з кошкаю.

рус. Быть на ножах. Живут, как собака с кошкой. Метут в два веника. Не сошлось Онохино пиво с Нестеровым. Сидят вместе, а глядят врозь. Они живут ‒ ни вон, ни в избу. Один рычит да лает, другая мурлычет да фыркает.

фр. Vivre comme (un) chien et (un) chat (Жить как собака и кот).

англ. To agree like cats and dogs/harp and harrow/pickpockets in a fair (Взаимопонимание, как у кошки с собакой/арфы и бороны/воров на ярмарке).

нем. Wie Hund und Katze leben (Жить как собака и кот).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Qui pro quo

Адзін замест другога/Гэты замест таго.

Один вместо другого/Этот вместо того.

бел. Гэты пра воз, а той пра коз. Хто ў боб, хто ў гарох. Хто ў лес, хто па дровы.

рус. Я говорю про Ивана, а ты про болвана. Я не о том пел, а ты не о том слушал. Ты ближе к делу, а он про козу белу. Кто про Фому, кто про Ерёму. Кто в лес, кто по дрова.

фр. L’un tire à hue et l’autre à d’a (Один тянет вкривь, другой вкось).

англ. I speak of cheese and you of chalk (Я говорю о сыре, а ты про мел).

нем. Der eine sagt hü, der andere hoff (Один говорит хю, другой хоф).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

raczyć

raczy|ć

незак.

1. мець ласку; рабіць ласку;

pan raczyć wyjść — зрабіце ласку, выйдзіце; будзьце ласкавы выйсці;

nawet nie ~ł odpowiedzieć — ён нават не пажадаў адказаць;

Bóg raczyć wiedzieć — адзін Бог ведае; Бог (яго) ведае;

2. частаваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

no2 [nəʊ] adj.

1. нія́кі, ні адзі́н; няма́; зусі́м не;

It’s of no importance. Гэта не мае ніякага значэння;

He is no philosopher. Які з яго філосаф;

There is no telephone in our house. У нашым доме няма тэлефона.

2. не (азначае забарону);

No smoking! Не курыць!;

No parking! Стаянка забаронена!

3. infml не (азначае немагчымасць);

there is no saying/telling немагчы́ма сказа́ць;

There is no knowing what may happen. Хто ведае, што можа здарыцца.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

penny [ˈpeni] n. (pl. penceпра суму грошай; penniesпра асобныя манеты) пе́ні, пенс (манета);

a new penny (адзі́н) но́вы пенс;

I ha ve no pennies. У мяне няма пенсаў;

a few pence не́калькі пе́ні;

a 13-pence stamp пашто́вая ма́рка ко́штам 13 пе́нсаў;

It costs 6 pence. Гэта каштуе 6 пенсаў.

a pretty penny кру́глая су́ма;

It cost him a pretty penny. Гэта ўляцела яму ў капеечку;

not a penny ні капе́йкі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

зага́на, ‑ы, ж.

1. Недасканаласць, недахоп, які выклікае асуджэнне. Заганы капіталістычнага ладу. □ — Абыякавасць — такая загана, якой я не дарую, — Булай і зараз не мог устрымацца, каб не павучаць. Шыцік. Ні адзін трактар не павінен быў сысці з канвеера з заганай, хоць бы самай нязначнай. Хадкевіч.

2. Фізічны недахоп арганізма, прыроджаны або набыты пасля хваробы ці траўмы. Была ў .. [Саханюка] яшчэ адна загана, загана вымаўлення: ён не мог сказаць чыста «р», а .. скрадваў яго і казаў «й». Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

га́ма 1, ‑ы, ж.

1. Паслядоўны рад музыкальных гукаў, які павышаецца або паніжаецца ў межах адной ці некалькіх актаў. Мінорная гама.

2. перан.; чаго. Паслядоўны рад аднародных, але розных прадметаў, з’яў; паслядоўная змена з’яў. Разнастайная гама пачуццяў. Гама фарбаў.

[Ад грэч. gámma — назва літары, якая абазначала гук «соль» у сярэдневяковай музыцы.]

га́ма 2, ‑ы, ж.

Назва трэцяй літары грэчаскага алфавіта.

•••

Гама-глабулінадзін з бялкоў крыві, што прымяняецца як лячэбна-прафілактычны прэпарат пры некаторых інфекцыйных хваробах (гепатыце, коклюшы і інш.).

Гамапрамяні — нябачныя прамяні радыеактыўнага рэчыва, здольныя пранікаць праз непразрыстыя прадметы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гуча́ць і гучэ́ць, ‑чыць; незак.

1. Утвараць гукі. Стрэлы гучалі адзін за адным. Дамашэвіч. // чым. Поўніцца гулам, быць напоўненым якімі‑н. гукамі. Лес гучыць птушынымі песнямі.

2. Раздавацца, быць чутным. Гучала мелодыя вясёлай песні, мякка звінелі дзявочыя галасы. Дуброўскі. Усё ўжо скончылася, людзі разыходзіліся па хатах, а ў вуш[ах] Аксінні гучэлі і гучэлі іх галасы. Кулакоўскі.

3. перан. Мець тое ці іншае значэнне, рабіць уражанне. Словы Любы гучалі пераканаўча. Васілевіч. Словы дзядзькі Харытона гучалі як прароцтва. Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барада́ч, ‑а, м.

1. Разм. Чалавек з барадой (у 2 знач.). У некаторых толькі ледзь-ледзь высядалі вусікі. Затое ж трапіўся і адзін барадач. Колас.

2. Вялікая драпежная птушка сямейства ястрабіных з пучком пер’я пад дзюбай. // Пра жывёлін і птушак з бародамі. Барадач-казёл смакуе галінкі маладых дрэўцаў. Сачанка. У прыціхлым асінніку паназіраў за барадачом-глушцом, што карміўся мядзяным лісцем. Ігнаценка.

3. Паўднёвая шматгадовая расліна сямейства злакаў, якая з’яўляецца добрым кормам для жывёлы і выкарыстоўваецца для замацавання пяскоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́хад, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. выйсці (у 1, 2, 3 і 7 знач.).

2. Месца, праз якое выходзяць. Сонца блізка стаіць да захаду, і выхад на веранду ўвесь заліты чырвонымі водсветамі. Чорны. Нара мае два выхады: адзін наверх, а другі пад ваду. Маўр.

3. перан. Спосаб выйсця; з якога‑н. становішча. [Алешын:] — Адзіны выхад: ноччу прарвацца Любой цаною да сваіх. Бачыла.

4. Колькасць вырабленага прадукту. Выхад круп першым гатункам.

•••

Ведаць усе хады і выхады гл. ведаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)