уны́лый

1. (испытывающий уныние) марко́тны, тужлі́вы, су́мны;

уны́лый челове́к марко́тны (тужлі́вы, су́мны) чалаве́к;

2. (наводящий уныние) ну́дны, нудлі́вы;

уны́лая пе́сня ну́дная (нудлі́вая) пе́сня.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ву́хла асудж. ’някемлівы, нездагадлівы чалавек’ (міёр., З нар. сл.). Вытворнае ад ву́х‑а, гл. вухла́сты; параўн. паўднёваславянскую паралель: макед. ушло, ушла ’лапавухі чалавек’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пустагало́вак ’бесталковы чалавек’ (Жд. 2). Ад пустагало́вы (гл. пусты́: пуста́я галава́), аформлена па прадуктыўнай мадэлі на ‑ак, параўн. пустаду́мак ’неразумны чалавек’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ілжы́вы і (пасля галосных) лжы́вы, -ая, -ае.

1. Схільны да хлусні, падману.

Ілжывая натура.

І. чалавек.

2. Які змяшчае ў сабе хлусню, падман; прытворны, фальшывы.

Ілжывая ўсмешка.

Ілжывыя словы.

|| наз. ілжы́васць і (пасля галосных) лжы́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

каніце́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

1. Рабочы каніцельнай вытворчасці.

2. перан. Нерастаропны, марудны чалавек, якому ўласціва запаволенае бесталковае вядзенне справы.

Ён у нас вядомы к.

|| ж. каніце́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

|| прым. каніце́льшчыцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дэмакра́т, -а, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыхільнік дэмакратыі.

Дэмакраты выказалі свае погляды.

2. Член дэмакратычнай партыі.

3. Чалавек дэмакратычнага (у 2 знач.) укладу жыцця, поглядаў.

|| ж. дэмакра́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

буквае́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м. (іран.).

Чалавек, які прыдае большае значэнне знешняму боку чаго-н., дробязям, чым сутнасці; фармаліст.

|| ж. буквае́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак.

|| прым. буквае́дскі, -ая, -ае.

Б. падыход.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адста́лы, -ая, -ае.

1. Які адстаў ад іншых у дарозе.

Адсталая птушка.

2. перан. Які стаіць на больш нізкім узроўні развіцця параўнальна з іншымі.

А. чалавек.

Адсталая краіна.

Адсталыя погляды.

|| наз. адста́ласць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

кры́тык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які выступае з крытыкай (у 1 знач.) чаго-н.

Патрабавальны к.

2. Спецыяліст, які займаецца разглядам і ацэнкай літаратурных, музычных, тэатральных і іншых твораў мастацтва.

Літаратурны к.

Тэатральны к.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пакаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.

1. Пачаць каціцца.

Мяч пакаціўся па падлозе.

2. На спуску: упасці, круцячыся; наогул упасці рэзка, адразу (разм.).

Чалавек аступіўся і пакаціўся з абрыву.

◊

Пакаціцца са (ад) смеху (разм.) — гучна і нястрымна рассмяяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)