фрыкцыён, ‑а, м.

Спец. Муфта для валаў, якая перадае вярчальны рух пры дапамозе сіл трэння паміж дэталямі, што прыціскаюцца адна да адной.

[Ад лац. frictio — трэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыркуля́цыя, ‑і, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. цыркуляваць.

2. Спец. Крывая, якая апісваецца суднам пры адхіленні руля на які‑н. вугал.

[Ад лац. circulatio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шыракара́дны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Звязаны з прымяненнем шырокіх міжрадкоўяў пры сяўбе некаторых сельскагаспадарчых культур. Шыракарадная сяўба. // Прызначаны для такой сяўбы. Шыракарадныя сеялкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электрасігналіза́цыя, ‑і, ж.

Сістэма сігналаў, якая перадаецца пры дапамозе электрычнай энергіі. [Багуцкі:] — Ён [Штрыпке] адказвае за ўсё, у тым ліку і за электрасігналізацыю [у дэпо]. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мі́на I ж., воен. ми́на;

◊ падлажы́ць мі́ну — подложи́ть (подвести́) ми́ну

мі́на II ж. (выражение лица) ми́на;

◊ рабі́ць (стро́іць) мі́ну — ко́рчить ро́жу;

рабі́ць вясёлую мі́ну пры дрэ́ннай гульні́ — погов. де́лать весёлую ми́ну при плохо́й игре́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

плыву́н

1. Нанесены разводдзем пясок (Краснап. Бяльк.).

2. Пласт цякучага пяску пры капанні ямы (Рэч.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

це́раз, прыназ. з В.

1. Упоперак чаго-н., з аднаго боку на другі.

Перайсці ц. вуліцу.

Пабудаваць пераправу ц. раку.

2. Паверх чаго-н.

Пераскочыць ц. плот.

3. Праз, скрозь што-н. (пры назвах прадметаў, асяроддзя, праз якія хто-, што-н. праходзіць, пранікае).

Ісці ц. лес.

Залезці ц. акно.

Ц. шыбы ледзь прасочвалася святло.

4. Пры дапамозе каго-, чаго-н.

Перадаць прывітанне ц. знаёмага.

5. Праз некаторы час або праз некаторую адлегласць пасля чаго-н.

Сустрэліся ц. год.

Дрэўцы раслі ц. кожныя дзесяць метраў.

6. Па якой-н. прычыне, па віне каго-н.

Ц. яго многія пацярпелі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вартаўнік, вартавы, ахоўнік, стораж, вахцёр; каравульны, патрульны (вайск.) / пры суправаджэнні: канваір, канвойны; канвоец, канвойнік (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ма́гія, ‑і, ж.

1. Сукупнасць прыёмаў, здольных, паводле забабонных уяўленняў, выклікаць звышнатуральныя з’явы; чараўніцтва, чары.

2. перан.; чаго. Вялікая сіла ўздзеяння на каго‑н. Магіл мастацкага слова. □ Я зноў зялёнай магіі дарог Душою падарожніка прадаўся. Бураўкін.

•••

Белая магія — паводле сярэдневяковых забабонных уяўленняў — чараўніцтва пры дапамозе нябесных сіл.

Чорная магія — паводле сярэдневяковых забабонных уяўленняў — чараўніцтва пры дапамозе пякельных сіл.

[Лац. magia ад грэч. magéia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

метагене́з ​1, ‑у, м.

У біялогіі — адна з форм чаргавання пакаленняў у жывёл, пры якой пакаленне, што развілося палавым шляхам, змяняецца адным або некалькімі пакаленнямі, якія размнажаюцца бясполым шляхам.

[Ад грэч. meta — пасля і genesis — нараджэнне.]

метагене́з ​2, ‑у, м.

У геалогіі — сукупнасць прыродных працэсаў ператварэння асадкавых горных народ пры апусканні іх у больш глыбокія гарызонты літасферы ва ўмовах павышэння ціску і тэмпературы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)