Verbum

камене... (а таксама каменя...).

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які мае адносіны да каменя (у 1 і 3 знач.), напр.: каменеапрацоўка, каменеапрацоўчы, каменедрабілка, каменеадліваны (які мае адносіны да адліўкі з каменя), каменеўборачны, каменешліфавальны, каменевыдзяляльны, каменеўтварэнне;

2) які змяшчае ў сабе камень (у 1 знач.), напр., каменебетон;

3) падобны на камень (у 1 знач.), напр., каменепадобны.

каменедрабі́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Машына для драблення камення і іншых горных парод.

ка́менка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Печ у лазні без коміна, складзеная з камення.

каменнаву́гальны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да каменнага вугалю.

К. басейн.

каме́нне, -я, н., зб.

Камяні.

Збіраць к. ў кучы.

каме́нны, -ая, -ае.

1. гл. камень.

2. перан. Нерухомы, застылы.

К. выраз твару.

3. перан. Нячулы, раўнадушны.

Каменнае сэрца.

4. Ужыв. як састаўная частка ў назвах некаторых раслін, матэрыялаў і пад. (спец.).

К. вугаль.

Каменная соль.

каментава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны і каменці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

Даць (даваць) каментарыі да чаго-н.

К. артыкул.

|| зак. пракаментава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны і пракаменці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

камента́рый, -я, мн. -і, -яў, м.

1. звычайна мн. Тлумачэнні да якога-н. тэксту.

Збор твораў Якуба Коласа з каментарыямі.

2. мн. Разважанні, тлумачальныя і крытычныя заўвагі аб чым-н.

Каментарыі карэспандэнта.

Каментарыі не патрэбны.

камента́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Асоба, якая каментуе што-н.

К. спартыўных перадач.

К. тэксту.

|| прым. камента́тарскі, -ая, -ае.

ка́мень, -ю і -я, Т -ем, мн. камяні́, камянёў, м.

1. -ю, зб. Цвёрдая горная парода (за выключэннем металу) у выглядзе суцэльнай масы або асобных кавалкаў.

Вуліца выбрукавана каменем.

Будаўнічы к.

2. -я. Асобны кавалак такой пароды.

Збіраць камяні ля дарогі.

Каштоўны к.

3. мн. Цвёрдыя саляныя і іншыя ўтварэнні ў некаторых унутраных органах.

Камяні ў печані.

◊

Камень на сэрцы — душэўны цяжар, гора.

Каменя на камені не пакінуць — разбурыць усё.

Кідаць каменем у каго — асуджаць, ганьбаваць каго-н.

Найшла (наскочыла) каса на камень — сутыкнуліся розныя непрымірымыя погляды, інтарэсы, характары.

Насіць камень за пазухай — мець злосць на каго-н., быць гатовым адпомсціць каму-н.

Як камень у ваду — бясследна прапасці, знікнуць.

|| памянш.-ласк. каме́ньчык, -а, мн. -і, -аў, м. (да 2 знач.).

◊

Кідаць каменьчыкі ў агарод чый — намякаць на што-н., неадабральна адзывацца пра каго-н.

|| прым. каме́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

К. падмурак.

◊

Каменны мяшок — турма.