пры́вязь ж.

1. при́вязь;

трыма́ць на ~зі — держа́ть на при́вязи;

хадзі́ць на ~зі — ходи́ть на при́вязи;

2. (приспособление для привязывания лошадей) ко́новязь;

◊ трыма́ць язы́к на ~зі — держа́ть язы́к на при́вязи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паваро́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да павярнуцца (у 1, 2 і 4 знач.).

2. Разм. Быць, знаходзіцца дзе‑н. Дзе б .. [Анісімаў] ні паварочваўся, каля яго заўсёды збіраліся людзі. Паслядовіч. [Даніла:] — Ну, дзядзька Батура, як ты дзе паварочваешся? Крапіва.

3. Разм. Рабіць, выконваць што‑н. [Сякач:] — Наперадзе ў вас многа спраў. Весялей паварочвайцеся. Алешка. — Каб яны спрахлі, гэтыя скаргі. Толькі паспееш разабрацца з адной, як табе падсоўваюць другую. Адно паварочвайся! Паўлаў.

4. Зал. да паварочваць.

•••

Язык не паварочваецца гл. язык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свярбе́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -бі́ць, незак.

1. Выклікаць адчуванне казытлівага болю, адчуваць гэты боль.

Ад крапівы пякуць і свярбяць ногі.

Цела свярбіць.

2. перан., безас. Пра неадольнае жаданне зрабіць што-н.

Цэлы дзень свярбела паехаць па грыбы.

◊

Рукі свярбяць (разм.) —

1) хочацца пабіцца;

2) хочацца прыкласці рукі да якой-н. справы.

Язык свярбіць у каго (разм.) — хто-н. не можа стрымацца, каб не сказаць што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Zúngenfertigkeit

f -, -en уме́нне до́бра гавары́ць; разм. языка́тасць, гаварлі́васць, спрыт на язы́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

кало́дка ж.

1. в разн. знач. коло́дка;

2. (в колесе) ступи́ца;

◊ кла́сці галаву́ на ~ку — дава́ть го́лову на отсече́ние;

язы́к не к., ве́дае, што сало́дка — погов. язык не лопа́тка, зна́ет, что сла́дко

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АЛБА́НСКАЯ МО́ВА,

самастойная група індаеўрапейскіх моў. Пашырана ў Албаніі (дзярж. мова), а таксама ў Югаславіі (аўт. край Косава), Італіі, Грэцыі, на Украіне (Адэская і Запарожская вобл.). Мяркуюць, што албанская мова паходзіць ад адной са стараж. палеабалканскіх моў, генетычна найб. блізкая да ілірыйскай, месапскай і фракійскай моў. Мае 2 дыялекты: гегскі (паўн.) і тоскскі (паўд.), на аснове якіх у 19 ст. склалася сучасная літ. мова (у 2 варыянтах). У фанетычнай сістэме 7 галосных і 29 зычных фанем; націск фіксаваны пераважна на перадапошнім складзе. Граматычны лад флектыўна-сінтэтычны з рысамі аналітызму. Першыя пісьмовыя помнікі датуюцца 15 ст. Адзіны алфавіт на лац. аснове створаны ў 1908.

Літ.:

Десницкая А.В. Албанский язык и его диалекты. Л., 1968;

Эйнтрей Г.И. Албанский язык. Л., 1982.

т. 1, с. 233

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

niewyparzony

niewyparzon|y

: mieć ~ą gębę разм. быць нястрыманым на язык

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Сулупо́н ’гаварун’ (Мат. Маг.), сулупну́ць ’сказаць недарэчнасць’ (карм., Мат. Гом.). Да салупаць (гл.) з семантычным развіццём ’высоўваць язык’ — ’гаварыць, балбатаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

развяза́ць сов., в разн. знач. развяза́ть;

р. канцы́ вяро́ўкі — развяза́ть концы́ верёвки;

р. павя́зку — развяза́ть повя́зку;

◊ р. вайну́ — развяза́ть войну́;

р. ру́кі — развяза́ть ру́ки;

р. язы́к — развяза́ть язы́к;

хоць пуп развяжы́ — до отва́ла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пацвялі́цца, ‑цвялюся, ‑цвелішся, ‑цвеліцца; зак.

Разм. Цвяліцца некаторы час. Любіў .. [Міхал] базарны тлум, мнагалюддзе, любіў паштурхацца каля прылаўкаў, пацвяліцца з вострымі на язык цёткамі. Карпаў. Не было ніякага сумнення, што пара «месераў» толькі пацвялілася. Асноўная схватка наперадзе. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)