зама́заць, -а́жу, -а́жаш, -а́жа; -ма́ж; -а́заны; зак., што.
1. гл. мазаць.
2. Пакрыць слоем фарбы, мазі.
З. надпіс чарнілам.
3. Заляпіць замазкай або чым-н. мяккім, ліпкім.
З. дзіркі ў сценах глінай.
4. перан. Знарок прыкрыць, замаскіраваць (разм.).
З. недахопы.
|| незак. зама́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 2—4 знач.).
|| наз. зама́званне, -я, н. і зама́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Палі́тра ’дошчачка, пласцінка з выразам для вялікага пальца, на якой мастак расцірае і змешвае фарбы’ (ТСБМ). З рус. пали́тра (Крукоўскі, Уплыў, 85); у рус. мове праз ням. Palette або франц. paletta з італ. paletta ’тс’ < лац. pāla ’лапатка’ (Мацэнауэр, 268). Няясным застаецца элемент ‑тра; Праабражэнскі, (2, 9) спрабаваў тлумачыць яго ўплывам макітра; Фасмер (3, 192) лічыць, што ён быў у раманскіх мовах.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
але́йны
1. ма́сляный;
~ныя фа́рбы — ма́сляные кра́ски;
2. бот. ма́сличный;
~ныя раслі́ны — ма́сличные расте́ния;
3. (относящийся к производству растительного масла) маслобо́йный, маслоде́льный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
палі́тра, ‑ы, ж.
1. Дошчачка, пласцінка з выразам для вялікага пальца, на якой мастак расцірае і змешвае фарбы. Маладыя хлопцы з палітрамі і пэндзлямі ў руках працавалі за мальбертамі. Машара. Самога дырэктара студэнты засталі перад расцягнутым на падромніку палатном, з палітрай у руках. Карпюк.
2. перан. Падбор фарбаў у асобнай карціне, у творчасці мастака. Палітра Тыцыяна. // перан. Сукупнасць вобразна-выяўленчых сродкаў у творчасці пісьменніка, акцёра, кампазітара і інш. У вобразнай палітры Максіма Танка пачалі поўнасцю гаспадарыць фарбы светлыя, святочныя. Рагойша. Іграючы адмоўныя ролі, я імкнуўся ў іх выкарыстоўваць усю шматкаляровую палітру фарбаў жыцця. Сяргейчык.
[Ад фр. palette, ад іт. paletta — лапатка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́малеваць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
1. Малюючы, старанна і акуратна перадаць кожную дэталь. // Старанна намаляваць што‑н. Вымалеваць партрэт.
2. Разм. Пакрыць слоем фарбы; пафарбаваць. Вымалеваць машыны ў зялёны колер.
3. Разм. Расходаваць на афарбоўку. Вымалеваць усю фарбу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манаты́пія
(ад мана- + -тыпія)
від друкаванай графікі, у якім алейныя фарбы ад рукі пераносяцца на ідэальна гладкую паверхню металічнай друкарскай формы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тэ́мпера
(іт. tempera)
1) фарбы, расцёртыя на яечным жаўтку або на сумесі клеявога раствору з алеем;
2) карціна, намаляваная такімі фарбамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
жу́хлы, ‑ая, ‑ае.
Няяркі, пацямнелы (пра фарбы, колеры). // Высахлы, нясвежы (пра лісце, траву). Між камлёў.. — трава, дзе высокая, зялёная, а дзе рудая, жухлая, выпаленая спякотным сонцам. Мележ. Ад вугалькоў я запаліў сухую, жухлую траву, што нарваў там жа, на паляне. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АКРЫ́ЛАВЫЯ ЛА́КІ, поліакрылавыя лакі,
растворы поліакрылатаў і іх вытворных у арган. растваральніках. Утвараюць святло-, атмасфера- і водаўстойлівыя пакрыцці з добрай адгезіяй да металу. Выкарыстоўваюць для аховы ад карозіі алюмінію і яго сплаваў; эмалевыя фарбы на іх аснове — у авіяц. і аўтамаб. прам-сці, вытв-сці буд. канструкцый і інш.
т. 1, с. 201
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АНІЛІ́НАВЫ ЧО́РНЫ,
азінавы фарбавальнік. Утвараецца ў выніку акіслення аніліну ў кіслым асяроддзі звычайна непасрэдна на валокнах бавоўны, шоўку, футра. Устойлівы да кіслотаў, атм. уздзеянняў, святла. Акісленнем аніліну атрымліваюць таксама чорны пігмент, які выкарыстоўваецца для афарбоўкі пластмасаў, у вытв-сці лакафарбавых матэрыялаў, фарбы для капіравальнай паперы, стужак друкавальных машынак і інш.
т. 1, с. 369
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)