хлебародны, ‑ая, ‑ае.

Які дае вялікі ўраджай хлеба; урадлівы. Хлебародны год. ▪ Сягоння мы гутарыць будзем З табою [Новым годам] да ранняй зары. Аб тым, што прынёс ты краіне, Пасёлкам яе, гарадам, Палям, хлебародным далінам, Рыбацкім густым невадам. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цівун, ‑а, м.

Гіст. Назва розных службовых асоб у Расіі 10–17 стст. // Наглядчык за працай сялян у памешчыка ў часы прыгону. А ў Яносіка нічога з сабой не было; Цівуны ўсё адабралі, Усё агнём пайшло. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бабровы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да бабра. Бабровы запаведнік. Бабровая хатка.

2. Зроблены з футра бабра. [Цар:] — Дам бабровую шапку і шубу саболлю, Колькі вокам акінеш — Чарназёмнага поля. Танк.

•••

Бабровы струмень гл. струмень.

Бабровыя гоны гл. гон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заняволены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад заняволіць.

2. у знач. наз. заняволены, ‑ага, м. Той, хто знаходзіцца ў няволі, заняволенні. Дрот калючы, дрот высокі. Каты лютыя пільнуюць. Дзень і ноч там у засценках Заняволеных катуюць. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

з-над, прыназ. з Р.

Ужываецца пры абазначэнні прадмета ці месца, зверху або з верхняй часткі якога накіравана дзеянне, рух. З-над ракі даносіцца песня. ▪ Мо вецер з-над Рэйну, Дунаю тут плача заўсёды з тугі? Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іржавінне і ржавінне, ‑я, н.

Абл. Балота з іржавай вадой. У ржавінні па калені Стаялі, моклі лазнякі. Танк. — А там, дзе ёсць жалезная руда і вада афарбавана ў іржавы колер, то такое балота па-нашаму — іржавінне. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

начлежны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да начлегу, начлежніка. Захмяліла нас дарога Ў вербах прыбярэжных Пахам сена маладога І дымкоў начлежных. Вялюгін. І недзе за сялом далёка Начлежнай песні блудзіць рэха. Танк. // Які прызначаны для начлегу. Начлежны дом.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недакончаны, ‑ая, ‑ае.

Не даведзены да канца; незавершаны, незакончаны. Але я веру, што сонца ўстане І за[й]грае сярпом на шыбах. На змрочных сценах майго падвала, На недакончанай маёй песні. Танк. Недакончаныя хаты паставілі ў неба кроквы. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нукаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., на каго і без дап.

Разм. Гаворачы «ну», паганяць каня або падганяць скаціну. Ходзіць, нукае Араты. Танк. Пастухі выганялі ў поле гавяду. Трубілі ў бяроставыя трубы, гралі на жалейках, крычалі і нукалі. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палымнеючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад палымнець.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які мае колер полымя; вылучаецца колерам полымя. Ад сэрца народнага шчырае дзякуй Братам і сцягам палымнеючым шлём. Танк.

3. Дзеепрысл. незак. ад палымнець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)