1. Асвяціўшы, надаць чаму‑н. залацісты колер, адценне. Сонца к небасхілу Паспяшала рупна на спакой начны І у раз апошні лес азалаціла...Гурло.// Зрабіць пажоўклым; пазалаціць. Азалаціла восень поле іржышчам, дрэвы лісцем, гумны снапамі; абвеяла хаты жытнім пылам; вострым пахам кастрыцы напоўніла вуліцу.Чорны.
2.Разм. Шчодра ўзнагародзіць. [Лазука:] — Дык я ж і кажу, што гэты лён азалаціў і наш калгас, і нас саміх.Сабаленка.[Парторг:] — Тут у аднаго дзядзькі ёсць у садку з паўдзесятка дрэў, дык яны яго азалацілі.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спако́йнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць спакойнага. Свежасць твару, кругласць шчок, спакойнасць вачэй, зграбнасць стану, сілу — усё тое, што яна з гадамі непрыкметна, паволі траціла на сваёй дарозе жыцця, усё гэта да крупінкі, да крошачкі знаходзіла ў сваіх дзецях.Дамашэвіч.
2. Адсутнасць шуму, спакой, цішыня. Гарадскі шолам, які спаткаў яго на вакзале і праводзіў да Петрусёвай кватэры, змаўкаў. Забірала спакойнасць бяспечнага прытулку.Гартны.
3. Спакойны стан чалавека, адсутнасць хвалявання, трывогі. У маці знікла ранейшая спакойнасць, самавітасць.Асіпенка.Збліжала яго з Быстровым спакойнасць і вытрымка ў баі.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стрыво́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., каго-што.
1. Патрывожыць, патурбаваць каго‑н. Каб не стрывожыць .. [немца],.. [жанчына] ціхом адышлася, пасля пабегла.Чорны.
2.перан. Парушыць, перапыніць звычайны ход чаго‑н. Калі ж напад стрывожыць Жыццё маёй краіны — Ад ярых куль варожых Я марна не загіну.Глебка.// Парушыць спакой. Не стрывожыць цішы ліха. Гора сэрца не пратне.Жылка./упаэт.ужыв.Калі сівым святлом стрывожыць крышталь-рубін, то ўспыхне ў ім прамень, які адразу можа граніт ператварыць у дым.Русецкі.
3.Разм. Зрушыць з месца. Стрывожыць сустаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ease
[i:z]1.
n.
1) спако́й -ю m.
2) лёгкасьць f.
He writes with great ease — Ён пі́ша зь вялі́кай лёгкасьцю
3) свабо́да f., натура́льнасьць
2.
v.t.
1) супако́йваць
2) палягча́ць, зьмянша́ць (боль)
3) паслабля́ць, адпуска́ць (по́яс)
4) паво́льна, асьцяро́жна ру́хаць, перасо́ўваць
•
- at ease
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Fríeden
m -s, -
1) мір; зго́да
2) спако́й
lass mich in ~n! — адчапі́ся ад мяне́!
den ~ hálten* — захо́ўваць мір
den ~ schlíeßen* — заключы́ць мір
er rúhe in ~! — мір пра́ху яго́!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
pokój
I pok|ój {,~oju}
м. пакой;
~ój jadalny — сталовая;
~ój sypialny — спальня;
~ój nauczycielski — настаўніцкі пакой;
wynająć ~ój — наняць (зняць) пакой
II pok|ój {~oju}
м.
1. мір;
zawrzeć ~ój — заключыць мір;
zerwać ~ój — парушыць мір;
2.спакой, супакой;
daj mi ~ój! — не чапай мяне!; дай мне спакой!;
niech odpoczywa w ~oju — хай спачывае ў спакоі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
1. Абматаць, абкруціць што‑н. чым‑н. Апавіць галаву стужкай.// Размясціць вакол чаго‑н., абкружыць. Здаецца, недарэчным было да гэтых вочак-васількоў, да льняных кудзеркаў, што вянком апавілі твар яе [Ганнін] белы, браўнінг пры поясе, маленькая карабінка за плячыма, кулямётная стужка цераз плячо...Нікановіч.// Аплесці сабой (аб раслінах).
2.перан. Пакрыць з усіх бакоў, ахугаць; заслаць (дымам, туманам). Лісце алае засыпае роў, Пушчу чорную апавіў туман.Караткевіч.Ціхі ночы спакой усё наўкол апавіў.Гурло.// Ахапіць, абняць (пра пачуцці). Невыразна лёгкі, як дымок, сум апавіў сэрца.Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)