distance [ˈdɪstəns] n.
1. адле́гласць, дыста́нцыя;
at a distance of three miles на адле́гласці трох міль
2. праме́жак ча́су;
At this distance in time I cannot remember. Праз столькі часу я не магу гэтага памятаць.
♦
from a distance здалёк, здалёку;
in the distance удалечыні́;
keep one’s distance трыма́цца ўбаку́;
keep smb. at a distance трыма́ць каго́-н. на зна́чнай адле́гласці
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
span2 [spæn] v.
1. перакрыва́ць (пра арку), наво́дзіць мост, перапра́ву; злуча́ць берагі́ (пра мост); запаўня́ць (прамежак);
The Thames is spanned by many bridges. Праз Тэмзу перакінута шмат мастоў.
2. уключа́ць, ахо́пліваць;
Ніs knowledge spans many different areas. Ён мае шматбаковыя веды.
3. ме́раць, вымяра́ць пя́дзяю;
Can you span an octave on the piano, please. Вазьмі, калі ласка, актаву (адной рукою).
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
дыста́нцыя
(лац. distantia)
1) адлегласць, прамежак паміж чым-н.;
2) адлегласць па глыбіні паміж вайскоўцамі, вайсковымі падраздзяленнямі ў страі, а таксама паміж машынамі, самалётамі, караблямі ў баявым парадку (параўн. інтэрвал 3);
3) сп. адлегласць паміж стартам і фінішам, паміж баксёрамі на рынгу і інш.;
4) участак адміністрацыйна-тэхнічнага падзелу чыгуначнага, шашэйнага, воднага пуці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Стрэ́лка 1 ‘невялікая страла’, ‘указальнік (у тым ліку ў гадзінніку)’ (ТСБМ, Ласт., Байк. і Некр.; Стан.), ‘вага ў студні з жураўлём’ (мазыр., ДАБМ, камент., 809), ‘пяро цыбулі, якое дае насенне’ (бых., Янк.; маладз., Гіл.; Барад., Сл. ПЗБ, ТС, Ян., Шатал.), ‘адростак пяра пасля лінькі птушак’ (бярэз., Сл. ПЗБ; мін., Шатал.), ‘тыльны надкапытны сустаў у жывёл, косць гэтага сустава’ (Сл. ПЗБ), ‘прамежак у капытах жывёлы’ (Сл. ПЗБ), ‘ніз капыта ў каня’ (ТС), ‘лядзяш’ (хойн., Шатал.; калінк., Сл. ПЗБ; Мат. Гом.; хойн., Шатал.), стрылкы́ ‘насенне сланечніка’ (Сл. Брэс.). Памяншальнае ад страла 1 (гл.), намінацыі на аснове знешняга падабенства.
Стрэ́лка 2 ‘страказа’ (ТСБМ, Ласт., Байк. і Некр., Касп., Нік. Очерки; рас., Шатал.; в.-дзв., смарг., паст., даўг., Сл. ПЗБ; ЛА, 1, Стан.), стрэ́лашніца ‘тс’ (Жд. 1). Да папярэдняга слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паласа́, -ы́, мн. пало́сы і (з ліч. 2, 3, 4) паласы́, -ло́с, ж.
1. Доўгая роўная лінія (на малюнку, чарцяжы), след на якой-н. паверхні ад чаго-н.; доўгая вузкая частка якой-н. прасторы.
Чырвоныя і сінія палосы на хустцы.
П. на целе ад удару.
П. дыму.
2. Працяглы ўчастак чаго-н., пояс.
Гліністая п.
Прыфрантавая п.
3. Невялікі вузкі ўчастак ворнай зямлі сялянскага надзелу (гіст.).
4. Старонка ў наборы, у друкаваным выданні (спец.).
Газетная п.
5. перан. Прамежак часу, перыяд.
Самая шчаслівая п. яго жыцця.
6. перан. Настрой, стан.
Змрочная п. найшла на яго.
|| памянш. пало́ска, -і, ДМ -ло́сцы, мн. -і, -сак, ж. (да 1—3 знач.).
Тканіна ў палоску.
|| прым. пало́сны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.) і паласны́, -а́я, -о́е (да 1 і 4 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
okres, ~u
м.
1. перыяд; этап; тэрмін;
okres czasu — прамежак часу;
okres gwarancji — гарантыйны тэрмін;
ochronny — перыяд, калі забаронена паляваць;
okres urzędowania — працоўны час;
okres wahadła фіз. перыяд хістання маятніка;
2. чвэрць (навучальнага года)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
span1 [spæn] n.
1. праме́жак (часу), інтэрва́л;
the average span of life сярэ́дняя праця́гласць жыцця́;
Man’s life is but a span. Чалавечае жыццё кароткае.
2. пралёт (моста), адле́гласць ад аднаго́ канца́ да друго́га; шырыня́ (ракі);
The bridge crosses thе river in a single span. Мост паміж берагамі ракі ў адзін пралёт.
3. dated пя́дзя, спэн (22,8 см)
4. разма́х;
a wing span разма́х кры́лаў
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
бы́стры, ‑ая, ‑ае.
1. Які хутка перамяшчаецца ў прасторы пры палёце, руху, цячэнні і пад. Лодка ўвішна выкручвалася на быстрай плыні стрыжня. Брыль. // Рухавы, імклівы ў руху. Спуджаныя быстрыя тарпаны з вепрамі спяшаюцца ў гушчар. Вялюгін. Увесь стэп укрывалі дываны цудоўных цюльпанаў, і толькі капыты быстрых, як вецер, коней тапталі іх. Даніленка.
2. Які адбываецца за кароткі прамежак часу; кароткачасовы. Быстрыя агеньчыкі першых светлякоў мігцелі там і тут. Самуйлёнак. [Гагарын:] — На зоры лёг мой быстры цень, яны глядзелі ўслед з тугой. Вялюгін. // Жывы, праніклівы (пра вочы, позірк). Валасы ў .. [Галены] былі чорныя і густыя. Вочы вялікія і быстрыя. Чорны. Шабуня на адзін міг кінуў на камісара быстры адкрыты позірк. Мележ. // Кемлівы, спрытны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Праду́ха 1, праду́шына продух(ы) ’адтуліна для выхаду паветра, дыму’ (ТСБМ, Нас., Шат., Сцяшк. Сл., Др.-Падб., Гарэц., Клім.), ’перавод дыхання; адпачынак’ (Нас.), ’прамежак паміж печчу і сцяной’ (чэрв., Сл. ПЗБ), ’палонка’ (Сл. ПЗБ), праду́хавіна ’адтуліна ў лёдзе, палонка’ (Нас.), праду́хліна ’адтуліна ў балоце’ (Касп.), ’багністае месца’ (Сл. ПЗБ), пра́душнік (у фундаменце) ’душнік’ (Мат. Гом.), про́дух, про́духа ’прадушына’ (Сл. ПЗБ, ТС), про́духа ’адтуліна’ (Сцяшк. Сл., Сл. Брэс.). Рус. про́дух ’адтуліна для выхаду паветра, дыму, комін’, проду́шина ’палонка; адтуліна ў лёдзе, каб рыба не задыхнулася’, укр. проду́хвина, проду́ховина ’прадуха; палонка’, чэш. průduch ’прадуха’, балг. продух ’прадзіманне’. Звязана з ду́х у значэнні ’паветра’; Махэк₂ (133) звязвае з *duchъ ’дух; душа нябожчыка’, быццам бы адтуліна ў коміне прызначалася для выхаду душ памерлых, але гэта, відаць, залішняе тлумачэнне. Гл. яшчэ здуха.
Праду́ха 2, прадо́ха ’пралля’ (ТС). Да праду, прасці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паласа́ ж
1. Stréifen m -s, -; Band n -(e)s, Bänder;
паграні́чная паласа́ Grénzstreifen m;
абаро́нчая паласа́ Vertéidigungszone f -, -n;
паласа́ перашко́д спарт Híndernisbahn -, -en;
узлётна-паса́дачная паласа́ ав: Píste f -, -n, Stárt- und Lándebahn f -, -en;
2. с.-г. Áckerstreifen m;
3. (прамежак часу) Zéitspanne f -, -n, Perióde f -, -n;
4. палігр Kolúmne -, -n;
арты́кул на ўсю паласу́ ein gánzspaltiger Artíkel
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)