ether

[ˈi:Өər]

n.

1) Chem. этэ́р -у m.

2) не́баn., нябёсы pl. only

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

завалачы́ся, -лаку́ся, -лачэ́шся, -лачэ́цца; -лачо́мся, -лачаце́ся, -лаку́цца; -ло́кся, -лакла́ся, -ло́кся; -лачы́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чым. Закрыцца, зацягнуцца (хмарамі, туманам і пад.).

Неба завалаклося хмарамі.

Вочы завалакліся слязамі.

2. Зайсці, зацягнуцца куды-н. (разм.).

Завалокся на край свету.

|| незак. завалака́цца, -а́ецца (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

brighten [ˈbraɪtn] v.

1. надава́ць бляск; святле́ць, праясня́цца;

The sky is brightening. Неба праясняецца.

2. (up) напаўня́ць або́ напаўня́цца ра́дасцю; ра́даваць; ра́давацца

3. упрыго́жваць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

во́блачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да воблака, воблакаў; пакрыты воблакамі, хмарны. Воблачнае неба. Воблачная ноч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачарні́ць, ‑чарню, ‑чэрніш, ‑чэрніць; зак., што.

Замазаць, зафарбаваць чорным. Зачарніў неба просінь Дым, узняўшыся стогам. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

opatrznościowy :

mąż opatrznościowy кніжн. пасланец неба (лёсу); прызначаны вышэйшай сілай; збаўца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

я́сны в разн. знач. я́сный;

я. ме́сяця́сный ме́сяц;

я́снае не́бая́сное не́бо;

я́сныя во́чыя́сные глаза́;

я. адка́зя́сный отве́т;

я́сныя ду́мкія́сные мы́сли;

я́сныя абры́сы горя́сные очерта́ния гор;

я́сная спра́вая́сное де́ло;

як гром з я́снага не́ба — как гром среди́ я́сного не́ба;

наве́сці цень на я. дзень — навести́ тень на плете́нь (на я́сный день)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гарызо́нт

(гр. horizon, -ntos = які абмяжоўвае)

1) лінія ўяўнага судакранання неба з зямной або воднай паверхняй, а таксама прастора неба над гэтай лініяй;

2) уся бачная навокал зямная паверхня, далягляд;

3) перан. круг магчымасцей, перспектыва (напр. адкрыліся новыя гарызонты ў навуцы);

4) перан. сума ведаў, кругагляд чалавека (напр. чалавек з шырокім гарызонтам).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

праясне́лы

1. проя́сневший;

~лае не́ба — проя́сневшее не́бо;

2. проясне́вший;

п. твар — проясне́вшее лицо́;

~лая свядо́масць — проясне́вшее созна́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Зені́т ’найвышэйшы пункт неба’. З рус. зени́т ’тс’, запазычанага, верагодна, у XVII ст. з лац. zenith < араб. senit, sinit ’кірунак, дарога’. Шанскі, 2, З, 89; Фасмер, 2, 94; Біржакава, 362; Купіна, Формиров., 122; Крукоўскі, Уплыў, 90.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)