суд, -а́ і -у, М -дзе́ і -дзе, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. -а́, М -дзе́. Дзяржаўны орган, які разглядае і вырашае грамадзянскія спрэчкі і крымінальныя справы.

Народны с.

Вярхоўны с.

2. -а́, М -дзе́. Судовы працэс, разбор грамадзянскай або крымінальнай справы.

Выступіць на судзе.

Павестка на с.

4. -у, М -дзе. Думка, меркаванне аб чым-н.

С. гісторыі (ацэнкі і думкі будучых пакаленняў; высок.).

|| прым. судо́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

завяршы́ць, ‑вяршу, ‑вершыш, ‑вершыць; зак., што.

1. Зрабіць верх у чым‑н. Завяршыць стог.

2. Давесці да канца; закончыць, скончыць. Завяршыць сяўбу. Завяршыць вучобу.

3. З’явіцца канцом, завяршэннем чаго‑н. Кнігу гэту, якая завяршыла трылогію і дала ёй назву, народны паэт дапісаў у 1954 годзе. Казека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арты́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Той, хто займаецца публічным выкананнем твораў мастацтва (акцёр, спявак, музыкант і г. д.). Оперны артыст. Артыст эстрады. Цыркавы артыст. Народны артыст рэспублікі.

2. перан. Разм. Той, хто валодае вялікім майстэрства ў якой‑н. галіне, таленавіта робіць што‑н. Артыст сваёй справы.

[Фр. artiste.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыўне́сці, ‑нясу, ‑нясеш, ‑нясе; ‑нясём, ‑несяце; пр. прыўнёс, ‑несла і ‑нясла, ‑несла і ‑нясло; заг. прыўнясі; зак., што.

Кніжн. Унесці што‑н. дадатковае, пабочнае. Магутны народны песенны фальклор прасякае вершы Труса ў сінтэзе з тым новым, сучасным, якое прыўнясла ў жыццё савецкая рэчаіснасць дваццатых гадоў. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сербія́нка 1,

гл. сербіяне.

сербія́нка 2, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Цыганскі народны танец хуткага тэмпу. Захапіўшы ў першай пары Янка Маньку, Юрка Раю, Даюць дыхту, даюць жару, «Сербіянку», «Польку» шпараць, А гармонік грае, грае. Купала. Тады гралі страданне, кракавяк, .. а смялейшым дзеўкам заказвалі сербіянку. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трапа́к, ‑а, м.

1. Рускі народны танец у хуткім тэмпе з моцным прытупваннем, а таксама музыка да гэтага танца. [Захар Зынга] іграў, пасля перадаў гармон[ь] другому, а сам узяўся ў бокі і пачаў скакаць трапака. Чорны.

2. Музычны твор, напісаны ў форме гэтага танца. Трапак Чайкоўскага. Трапак Рубінштэйна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цымба́лы, ‑аў; адз. няма.

Народны музычны інструмент, які ўяўляе сабой рэзанансавую трапецападобную скрынку з металічнымі струнамі, па якіх удараюць палачкамі. А музыкі ў гулкай зал[е] Ладзяць скрыпкі і цымбалы. Бядуля. Звонка і весела гучаць пад Нараччу народныя інструменты — гармонікі і скрыпкі, жалейкі і цымбалы. В. Вольскі.

[Польск. cymbały ад грэч. kymbalon — кімвал.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бахшы́

(цюрк. bagšy)

1) народны спявак, музыкант, паэт у народаў Сярэд. Азіі;

2) шаман у некаторых цюркскіх народаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бурэ́

(фр. bourrée)

старадаўні французскі імклівы народны танец, які ў 18 ст. стаў адным з папулярных еўрапейскіх танцаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

папуля́рны

(лац. popularis = народны)

1) агульнадаступны, зразумелы па прастаце, яснасці выкладу (напр. пая брашура, п-ая музыка);

2) шырока вядомы, прызнаны; распаўсюджаны (напр. п. кінаартыст, п-ая песня).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)