абнасе́ніць, ‑ніць; зак., што.

Спец. Кінуць насенне ў зямлю (пра расліны). Лісцёвыя пароды абнасенілі ўчастак лесу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лесаперава́лачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сарціроўкі і транспарціроўкі лесу (у 2 знач.). Лесаперавалачная база.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кардо́н2

(фр. cordon)

1) дзяржаўная граніца;

2) пагранічны або загараджальны атрад, а таксама месца яго знаходжання;

3) пост аховы лесу, запаведніка (лясны к.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Вярша́льнік ’верхаўё лесу’ (парыц., Некр.). Вузкі рэгіяналізм, утвораны ад *вьршаль (гл. вершалина) і зборнага суф. ‑нік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БУДЫ́КА Сяргей Хрыстафоравіч

(17.3.1909, г. Краснадар, Расія — 7.3.1988),

бел. вучоны ў галіне гідратэхнікі. Чл.-кар. АН Беларусі (1972), д-р тэхн. н. (1959), праф. (1960). Засл. дз. нав. і тэхн. Беларусі (1977). Скончыў Паволжскі лесатэхн. ін-т (Йашкар-Ала, 1934). Працаваў у Бел. лесатэхн. ін-це, у Ін-це лесу АН Беларусі. У 1959—63 прарэктар Бел. тэхнал. ін-та. Навук. працы па гідратэхн. меліярацыі Палесся, інж. гідралогіі і рачной гідраўліцы, водным транспарце лесу.

Тв.:

Белорусское Полесье: проблемы, перспективы. Мн., 1982.

т. 3, с. 317

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Асцяро́б ’расчышчанае месца пасярод лесу’ (Касп.). Бязафіксны назоўнік ад *асцерабіць ’прачысціць лес’. Гл. церабіць у гэтым значэнні.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Круга́н ’чыстае сухое месца сярод лесу, звычайна пясчанае, пясчаны ўзгорак’ (Яшк.), ’куча, гурба’ (Сцяшк. Сл.). Гл. курган.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

давазі́ць, ‑важу, ‑возіш, ‑возіць; зак., што.

Скончыць, завяршыць возку. Давазіць дровы з лесу. Давазіць снапы з поля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарне́цца, ‑еецца; незак.

Тое, што і чарнець (у 2 знач.). На гарызонце дзесьці чарнелася сцяна .. лесу. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БАНІТЭ́Т

(ад лац. bonitas дабраякаснасць),

эканамічна важная, як правіла, параўнальная, прыродная характарыстыка (багацце глебаў, выхад драўніны з 1 га і да т.п.) гаспадарча каштоўнай групы біял. аб’ектаў або ўгоддзяў. Найчасцей вызначаюцца банітэты глебы і лесу. Банітэт глебы (якасная характарыстыка прыродных уласцівасцяў зямельнага ўчастка і ўзровень ураджайнасці на ім с.-г. культур як сумарны паказчык яго ўрадлівасці) і банітэт лесу (паказчык прадукцыйнасці лесу, які залежыць ад умоў месцазнаходжання, пераважна глебава-грунтавых і кліматычных). Апошні вызначаецца па сярэдняй вышыні насаджэння, узросце і паходжанні (насеннае або парасткавае) дрэвастою. Вылучаны 5 класаў банітэту лесу: да I належаць найб. прадукцыйныя насаджэнні, да V — найменш прадукцыйныя; дапаўняльна вылучаюцца Iа, Iб, Iв, Vа, Vб, Vв, сярод якіх Iв найвышэйшы, Vв — найніжэйшы. II—IV класы маюць прамежкавыя паказчыкі. Насенныя і парасткавыя дрэвавыя насаджэнні ў кожным класе ўзросту (10 гадоў, 20, 30 і гэтак далей) размяркоўваюцца па класах банітэту ў залежнасці ад сярэдняй вышыні дрэвавага ствала ў метрах (напр., ва ўзросце 30 гадоў да I класа банітэту насенных лесанасаджэнняў належаць дрэвы выш. 12—13 м, да V класа — выш. 4—5 м; ва ўзросце 100 гадоў, адпаведна, 27—30 і 13—15 м). Сярэдняя прадукцыйнасць лясоў Беларусі вызначаецца II, 0 класам банітэту.

Т.А.Філюкова.

т. 2, с. 280

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)