Халодная зброя ў выглядзе шырокага, вострага з абодвух бакоў клінка з крыжападобнай ручкай. Часта пад рукі трапляліся радавыя гітлераўцы, у якіх, акрамя цесакоў, нічога не было.Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Стрэ́льба ‘ручная агнястрэльная зброя з доўгім ствалом’ (ТСБМ, Ласт., Касп., Байк. і Некр., Гарэц., Сл. ПЗБ, ТС), ‘паляўнічая зброя’ (Пятк. 1), стрэ́лбла ‘тс’ (рэч., Яшк. Мясц.), стральба́ ‘тс’ (Нас., Шымк. Собр.). Параўн. укр.стре́льба ‘тс’, польск.strzelba ‘тс’, якое, па сведчанні Брукнера (522), першапачаткова значыла ‘страляніна’, а ‘гатунак зброі’ пачало абазначаць з XVII ст. Рэгіянальная інавацыя, магчыма, узнікшая на базе польскай мовы, параўн. польск.strzelba ‘страляніна, кананада’, балг.стрелба́ ‘стральба’, макед.стрелба ‘тс’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЛЕБА́РДА
(франц. hallebarde),
старадаўняя халодная колюча-рубячая зброя, доўгае (да 2,5 м) плоскае або гранёнае кап’ё з прымацаванай да яго сякерай або паўмесяцападобным лязом. У 14—16 ст. была на ўзбраенні пяхоты некаторых дзяржаў Зах. Еўропы; на Беларусі выкарыстоўвалася ў 15—18 ст.; да канца 19 ст. — зброя парадных падраздзяленняў, а таксама палацавай і гарадской варты. Гл. таксама Бярдыш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
рага́ціна, ‑ы, ж.
1. Старадаўняй воінская зброя ў выглядзе вострага кап’я, насаджанага на кароткае дрэўка. Крыжаносцы секлі ўзброеных дубінамі і рагацінамі .. апалчэнцаў.«Маладосць».
2. Паляўнічая зброя ў выглядзе вострага з абодвух бакоў нажа на доўгім дрэўку. Хадзіць з рагацінай на мядзведзя. □ — Бачыш, якая ў яго адмысловая рагаціна. Як пырне зверу ў жывот, дык той і асунецца.Пальчэўскі.
3.Разм. Рагуліна. Каля адной бярозы стаяў на дзвюх рагацінах выдзеўбаны з кругляка жалабок.Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дубальто́вы
1. (падвойны) dóppelt, zwéifach;
дубальто́выя ра́мы Dóppelfenster pl;
2. (зброя) dóppelläufig; Zwíllings-
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
die ~n strécken [níederlegen] — скла́сці збро́ю, зда́цца, капітулі́раваць
mit den ~n klírren — бра́згаць збро́яй
únter die ~n tréten* — стаць пад ружжо́
von der ~ Gebráuch máchen — пусці́ць у ход [прымяні́ць] збро́ю
von den ~n stárrend — ≅ узбро́ены да зубо́ў
zu den ~n gréifen* — хапа́цца за збро́ю, падня́ць збро́ю
die ~ aus der Hand schlágen* — абяззбро́іць каго́-н., вы́біць збро́ю з рук у каго́-н.
die ~ gégen sich (A) selbst kéhren [wénden*] — пако́нчыць з сабо́ю, павярну́ць збро́ю супро́ць само́га сябе́
2) перан.збро́я
die géistige ~ — ідэалагі́чная зброя
3) род во́йскаў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Бронь ’зброя’ (Нас., Яруш.), ст.-бел.бронь (Булыка, Запазыч.). Запазычанне з польск.broń ’тс’ (да прасл.bornь, гл. Слаўскі, 1, 43–44). Таксама з польск.укр.бронь. Параўн. Рудніцкі, 216.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шпа́га
(іт. spada)
халодная колючая зброя з прамым вузкім і доўгім клінком;
скрыжаваць шпагі — пачаць паядынак, бой, спрэчку.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
пала́ш, ‑а, м.
Халодная зброя, падобная на шаблю, толькі з прамым і шырокім лязом, вострым з абодвух бакоў. Іх везлі стражнікі з аголенымі палашамі, і многія казалі, што хлопцам не мінуць плахі.Гартны.
[Польск. pałasz, ад венг. pallos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)