ЛАКАМАБІ́ЛЬ

(франц. locomobile ад лац. locus месца + mobilis рухомы),

перасоўная ці стацыянарная парасілавая ўстаноўка Мае поршневую паравую машыну і паравы кацёл, аб’яднаныя ў адзін агрэгат. У якасці паліва выкарыстоўваліся адходы вытв-сці (напр., кастрыца, трэскі, пілавінне) або мясц. паліва (торф, дровы). Непатрабавальны да якасці вады і паліва. Выкарыстоўваўся як сілавая машына ці крыніца пары ў сельскай гаспадарцы і на невял. прамысл. прадпрыемствах для тэхнал. мэт, напр., варкі, сушкі, ацяплення. З 1960-х г. вытворчасць Л. ў б. СССР прыпынена з-за іх малой эканамічнасці.

т. 9, с. 105

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дарубі́ць разм.

1. (дрэвы) (bis) zu Énde fällen, ábhauen* vt, hólzen vt;

2. (дровы) das Hácken beénden;

3. (капусту, мяса) gänzlich [zu Énde] schneiden* [hácken]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Сыро́мля ’сырасць’ (Нар. Гом.), ’сырое, мокрае (дрэва, сена, салома)’ (глуск., Янк. Мат.), ’сырыя дровы’ (Ян.), ’сырая, недагатаваная страва’ (Янк. 3.). Укр. палес. сиро́мля ’сырызна, нешта сырое’. Утворана ад сыры (гл.) па тыпу сухомля, сухмель, гл. сухмень.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дрова́ дро́вы, род. дроў ед. нет;

◊

налома́ть дров налама́ць дроў;

да́льше в лес — бо́льше дров чым дале́й у лес, тым больш дроў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падпалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак., што.

1. Паднёсшы агонь, запаліць.

П. дровы.

2. Наўмысна, са злосным намерам учыніць пажар дзе-н.

П. хату.

3. Даць падгарэць чаму-н.

П. пірог.

4. і у чым. Раскласці агонь у печы, каб згатаваць ежу, ацяпліць памяшканне.

П. печ або ў печы.

|| незак. падпа́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. падпа́льванне, -я, н. і падпа́л, -у, м. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перапалі́ць, -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак., што.

1. Празмерным абпальваннем, награваннем, сапсаваць.

П. цэглу.

2. Раздзяліць на часткі ўздзеяннем агню, едкім рэчывам.

П. вяроўку.

3. Спаліць усё, многае.

П. усе дровы.

4. Расходаваць звыш меры (паліва, гаручае).

П. бензін.

5. Перапрацаваць з дапамогай агню, падвергнуць тэрмічнай апрацоўцы (спец.).

П. руду.

|| незак. перапа́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перапа́льванне, -я, н. і перапа́л, -у, м. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

увяза́ць¹, увяжу́, увя́жаш, увя́жа; увяжы́; -я́заны; зак., што.

1. Абвязаць з усіх бакоў або абвязаўшы, прывязаць да чаго-н.; сабраўшы, звязаць чым-н.

У. воз.

У. дровы на возе.

У. рэчы ў посцілку.

2. перан. Узгадніць, прывесці ў адпаведнасць з чым-н.

У. тэорыю з практыкай.

3. у што. Уплесці вязаннем.

|| незак. увя́зваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. увя́зка, -і, ДМ -зцы, ж. і увя́званне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дравато́нне Дрывотня, траскоўнік; месца, дзе захоўваюць і сякуць дровы (Мсцісл. Юрч.). Тое ж драватоннік, драватонь, драватоня (Мсцісл. Юрч.), дравотня (Жытк., Стол.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

dolewać

незак. даліваць, падліваць;

dolewać oliwy do ognia — падліваць масла ў агонь; падкідаць дровы ў агонь

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

паве́ць, ‑і, ж.

1. Пляцоўка пад страхой на слупах, прызначаная для хавання чаго‑н. ад дажджу, непагоды. І застукалі дзве сякеры — двое [салдат] калолі, а трое насілі дровы пад павець. Хомчанка. Пад павець пачалі насіць мяхі з цэментам, згружаць цэглу. Лупсякоў.

2. Памяшканне, дзе звычайна складаюць дровы; дрывотнік. Ралан, даючы ключ, загадаў Станіку і Чэсю прынесці дроў з павеці і распаліць стаяк. Грамовіч.

3. перан. Тое, што навісае, утвараючы падабенства павеці. Узняла парасоны дрэў Фергана, над асфальтам навісла павець прысад. Русецкі. Над галавой — дубоў павець, Віднеюць неба, горы, поле Праз лісцяў сець. Багдановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)