ракі́ціна, ‑ы, ж.
Адно дрэва ракіты. Цаніць азёрнае вады Прыйшла ракіціна ля берага. Ляпёшкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
састыкава́цца, ‑куецца; зак.
Злучыцца адно з адным. Ракеты зблізіліся на арбіце і аўтаматычна састыкаваліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
до́тык, -у, мн. -і, -аў, м.
1. Лёгкае дакрананне да чаго-н.
Адчуць д. цёплай далоні.
2. Адно з пяці асноўных знешніх пачуццяў — успрыманне адчуванняў, якія ўзнікаюць пры дакрананні да чаго-н.
Непасрэдны д.
|| прым. до́тыкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адзіна...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) які мае толькі адно, звязаны толькі з чым-н. адным, напр.: адзінабожжа, адзінаверства, адзінаспадчыннасць, адзінашлюбнасць;
2) які робіцца, ажыццяўляецца толькі адным, адзіным або адзін на адзін, напр.: адзінаначалле, адзінаўладдзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прыгна́ць², -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гані; -гна́ны; зак., што да чаго (спец.).
Прыладзіць так, каб адно да аднаго падыходзіла па памерах.
П. вечка да бочкі.
|| незак. прыганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. прыго́нка, -і, ДМ -нцы, ж.
П. дэталей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сцячы́ся, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., сцячэ́цца, сцяку́цца; сцёкся, сцякла́ся, -ло́ся; зак.
1. Пра патокі, вадкасць: злучыцца.
Ручаі сцякліся.
2. перан. Пра людзей: сысціся, з’ехацца ў адно месца.
На плошчу сцяклося многа народу.
|| незак. сцяка́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перазво́ньваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да перазваніць.
2. Званіць папераменна ва ўсе званы. // Звінець папераменна (пра званы, званочкі).
3. Папераменна звінець, удараючыся аб што‑н. або адно аб адно. Глуха гудзелі і перазвоньвалі металам гарматныя вежы. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Цягнучы, несучы, звалачы, сабраць у адно месца ўсё, многае. Сцягаць жэрдзе ў кучу.
2. Разм. Звадзіць куды‑н. і прывесці назад. Сцягаць старога на базар.
3. Разм. Знасіць. Сцягаць сукенку за адно лета.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Суку́пны ’сумесны, агульны, аб’яднаны’ (ТСБМ). Дзеепрыметнік, утвораны ад дзеяслова ку́піць ’збіраць у адно’ (Ласт.) з прыст. су-; аднак адсутнасць утварэнняў тыпу *сукупіць або *сукупа схіляе да думкі пра няпоўную кальку з рус. совокупный ’агульны, злучаны ў адно’ (з ц.-слав., гл. Фасмер, 3, 705). Гл. купа 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Plus vident’ oculi quam oculus
Два вокі бачаць больш, чым адно.
Два глаза видят больше, чем один.
бел. Адно вока бачыць далёка, а два ‒ яшчэ далей.
рус. Лучше видят очи, чем око.
фр. Quatre yeux voient mieux que deux (Четыре глаза видят лучше, чем два).
англ. Two heads are better than one (Две головы лучше одной).
нем. Vier Augen sehen mehr als zwei (Четыре глаза видят больше, чем два).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)