refine
[rɪˈfaɪn]
1.
v.t.
1) ачышча́ць, рафінава́ць
2) рабі́ць далікатне́йшым, прыгажэ́йшым; удаскана́льваць
2.
v.i.
далікатне́ць; прыгажэ́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
roughen
[ˈrʌfən]
1.
v.t.
рабі́ць шурпа́тым, няро́ўным
2.
v.i.
1) шурпа́ціцца
2) узбу́рвацца, усхвалёўвацца (пра мо́ра)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
toughen
[ˈtʌfən]
1.
v.t.
узмацня́ць, рабі́ць цьвярдзе́йшым, больш трыва́лым
2.
v.i.
мацне́ць; цьвярдзе́ць, рабі́цца больш трыва́лым
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Гіме́ць ’гусці’ (КЭС). Рус. дыял. гиме́ть ’тс’, ги́ми́ть ’гусці; шумець, рабіць шум пры перамяшчэнні’. Трубачоў (Эт. сл., 7, 222) рэканструюе прасл. *gyměti, *gymiti, якое, магчыма, мае гукапераймальны характар, але даўнасць і далейшыя сувязі гэтых лексем няясныя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Калупа́с, кылупас ’чалавек, які не спяшаецца, робіць марудна’ (Яўс.). Мясцовае ўтварэнне ад калупаць ’рабіць марудна’. Утворана экспрэсіўпым суфіксам ‑ас, параўн. яшчэ вырвас ’хапуга’, які, апрача магілёўскіх, вядомы яшчэ шэрагу беларускіх гаворак, гл. Сцяцко, Афікс. наз., 62.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Карачу́наваты ’моцна скрыўлены, пакрыўлены, пакручаны (пра дрэва)’ (Нар. лекс.). Прамы дэрыват ад карачун у значэнні ’крывое дрэва’. Папярэдняя лексема гаворыць аб тым, што карачун у гэтым значэнні дэрыват ад koračiti (параўн. рус. корачить ’рабіць крывым, гнуць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вісачэ́ць ’расці, станавіцца больш высокім’; ’паднімацца вышэй, узвышацца’ (Нас.). Укр. височити ’ўзвышаць, рабіць высокім’, чэш. vysočeti ’рабіцца вышэйшым’. Прасл. vysoč‑ěti. Да высокі (гл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ě‑ti, які абазначае набыццё якасцей азначальнай асновы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прасве́та ’асвета’ (Др.-Падб.). Запазычанне з укр. просві́та ’тс’, якое, верагодна, з просвіща́ти ’рабіць каго-небудзь асвечаным’, што, у сваю чаргу, паходзіць са ст.-слав. просвѣштати ’асвятляць; асвячаць’ ад про‑ і свѣтити ’свяціць’ (ЕСУМ, 4, 601).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дапуска́цца
1. (мець дазвол рабіць што-н) Zútritt háben (zu D); Zúgang háben (zu D - да сакрэтных дакументаў і пад.);
2. (дазваляцца) zúgelassen* [gestáttet, erláubt] wérden; genéhmigt wérden (афіц.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
паві́нны) у знач часткі выказніка muss, soll;
я паві́нны прачыта́ць гэ́тую кні́жку ich muss díeses Buch lésen;
ты не паві́нны гэ́тага рабі́ць du sollst es nicht tun
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)