Атачы́ць ’акружыць’ (Гарэц.). У рускай пашырана на захадзе, укр. оточити, польск. otoczyć ’тс’, чэш. otočiti, славац. otočiť ’акружыць, павярнуць, пакрыць, абвязаць’, славен. otočati ’акружаць’. Дзеяслоў точити засведчаны ў ст.-рус. у значэнні ’гнаць, ездзіць’, аналагічныя значэнні вядомыя сучаснай чэшскай і славацкай мовам, дзе таксама дзеяслоў točiti ўказвае на вакольны, кругавы рух, паварот. Гэта значэнне і было, відаць, першасным для пашыранага цяпер у шэрагу славянскіх моў значэння слова атачыць ’акружыць’. Улічваючы адзінкавасць беларускага прыкладу, можна меркаваць пра яго запазычаны (відаць, з польскай) характар.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сырапо́сны: сырапосная нядзеля ’апошні тыдзень перад Вялікім пастом’ (Ян.). Параўн. укр. сиропу́ст ’тс’, сиропу́сний ’належны да гэтага перыяду’, рус. сыропу́ст ’запусты’, стараж.-рус. сыропустъ ’калі дазваляецца есці сыр і іншыя малочныя прадукты’, сыропустьныи ’звязаны з запустамі’, серб. сиропусна ’маслянічны тыдзень’, макед. сиропасна ’тс’. Запазычана са ст.-слав. сыропоустьнъ, што ўтворана ад сыръ і поустити ’дазволіць, дапусціць’, і калькуе грэч. ό τυροφάγος ’сырная’; паводле Німчука (Давньорус., 61), народнай назвай было стараж.-рус. масльнаꙗ недѣлꙗ. Збліжана да пост, посны, гл. таксама сырніца 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ought [ɔ:t] modal v.

1. : выражае неабходнасць, маральны абавязак;

She ought to come. Яна павінна прыйсці;

Such things ought not to be allowed in our society. Такія з’явы недапушчальныя ў нашым грамадстве.

2. : з перфектным інфінітывам выражае шкадаванне, папрок;

You ought to have agreed. Вам трэба было згадзіцца.

3. : выражае меркаванне, дапушчэнне;

They ought to be there by now. Зараз яны, верагодна, ужо там.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

rain​1 [reɪn] n. дождж;

drizzling rain імгла́, імжа́;

pouring/pelting/driving/torrential rain лі́вень;

radioactive rain радыеакты́ўны дождж;

It looks like rain. Здаецца, збіраецца на дождж.

♦

right as rain зусі́м здаро́вы, у пара́дку;

rain or shine ≅ кроў з но́са; пры любы́х умо́вах; што б там ні было́;

We’ll be there tomorrow rain or shine. Заўтра мы там будзем, кроў з носа.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

apart from [əˈpɑ:tfrəm] prep. акрамя́, акрамя́ таго́; апрача́, апро́ч;

Apart from Patrick the car was empty. У машыне нікога не было, акрамя Патрыка;

Apart from their house in Paris, they also have a villa in Italy. Апрача дома ў Парыжы яны яшчэ маюць вілу ў Італіі;

But quite apart from that, there are other considerations. Але, акрамя таго, ёсць і іншыя меркаванні.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

адста́ць, -та́ну, -та́неш, -та́не; -та́нь; зак.

1. ад каго-чаго. Рухаючыся марудней за іншых або затрымаўшыся, застацца ззаду.

Трэба было бегчы, каб не а. ад кампаніі.

2. ад чаго. Спазніцца куды-н. (выйшаўшы ў дарозе з цягніка, машыны і пад.), застацца на месцы, не паспець вярнуцца, не паехаць.

А. ад цягніка.

3. перан. Не дасягнуць неабходнага ўзроўню ў чым-н., апынуцца ззаду іншых, робячы што-н. або развіваючыся больш марудна ў параўнанні з іншымі.

А. у вучобе.

А. у выкананні плана.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра гадзіннік: паказаць больш ранні час, чым у сапраўднасці.

Гадзіннік адстаў на дзесяць мінут.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца, адваліцца.

Шпалеры адсталі.

6. ад каго. Перастаць дакучаць (разм.).

Адстаньце ад мяне!

|| незак. адстава́ць, -таю́, -тае́ш, -тае́; -таём, -таяце́, -таю́ць.

|| наз. адстава́нне, -я, н. (да 1—5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

niejako

нейкім (пэўным) чынам; у нейкай ступені;

był niejako jego opiekunem — ён у нейкай ступені быў яго апекуном;

była to niejako kara za jego przewinienia — гэта, пэўным чынам, было пакараннем за яго правіннасці

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

attendance

[əˈtendəns]

n.

1) наве́дваньне n.

Our class has good attendance — На́шая кля́са ма́е до́брае наве́дваньне

2) прысу́тныя pl., пу́бліка f., слухачы́ pl.

The attendance at the meeting was over 200 — На схо́дзе было́ больш за 200 прысу́тных

3) апе́ка f.; абслу́га f.; паслу́га f.; суправаджэ́ньне n.

•

- dance attendance on

- in attendance

- take attendance

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Лой, лый, лаёк ’топлены авечы або ялавічны нутраны тлушч’ (ТСБМ, Нас., Сцяшк., Бяльк., Вешт., Клім., ТС, Булг., Сл. ПЗБ; КЭС, лаг.), ’авечы тлушч’ (Гарэц., Касп., Шат., Бес.), ’ялавічны тлушч’ (Яруш., Мат. Бых.), ’свечачнае сала’ (Грыг.; паўд.-усх., КЭС), ’свіное сала’ (горац., маг., КЭС). Укр. лій, рус. лой, польск. łój, чэш. lůj, славац. loj; славен. lǫj ’лейка’, серб.-харв. ло̑ј, макед. лой, лујот, балг. лой, ц.-слав. лои. Прасл. lojь ’топлены тлушч жывёл’. Утворана ад liti ’ліць’ (як bojь ад biti і да т. п.) і першапачаткова было nomen actionis (’ліццё’), пасля перайшло ў разрад nomen acti ’тое, што льецца, топіцца’ (Слаўскі, 5, 259; Фасмер, 2, 513). Сюды ж лоевы ’тлушчавы (аб свечцы)’ (Нас., ТС), лаёвы, лаевый ’тс’ (Гарэц., Др.-Падб., Грыг., Нас.), а таксама сувалк. łoi̯ić ’біць’, якое разам з чэш. slíti se ’ўхіліцца ад абавязкаў, не прыйсці куды-небудзь’, ulít se ’сачкануць’, ulejvák ’лодыр, сачок’, балг. радоп. лойам съ ’сцерагчыся, каб не ўдарылі пры гульні ў мяч’, ’пазбягаць цяжкай працы’ і інш., дазваляюць гіпатэтычна меркаваць аб тым, што ў адыменнага прасл. lojiti было апрача значэння ’намазваць тлушчам’ (гл. Слаўскі, 5, 146–147) таксама значэнне ’ісці, хутка рухацца, пазбягаць’ (Варбот, Этимология–73, 29–31; яна ж, СБЯ, 1981, 57).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

знемагчы́, знемагу, зняможаш, зняможа; пр. знямог, знемагла, ‑ло; зак.

Страціць сілы, аслабець, дайсці да знямогі. Стаміўся ты, дружа, знямог І выбіўся з сіл. Ты шмат перамераў дарог Між пустак, магіл. Колас. Было ціха; здавалася, усё знемагло ад дзённай спёкі і, самлеўшы, чакала вечара і дажджу. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)