Туне́ль ‘штучны праход для транспарту, пешаходаў’ (ТСБМ, Вруб.), тунэ́ль ‘тс’ (Некр. і Байк.). Праз польскую (tunel) ці рускую (тунне́ль, тонне́ль) мовы запазычана з англ.tunnel ‘тунэль’, ‘штольня’, ‘комін, труба’ < ст.-англ.tonel ‘тс’ (у рускую мову, магчыма, праз ням.Tunnel). Першакрыніцай з’яўляецца ст.-франц.tonnel ‘круглы, бочкападобны’, ‘аркада’ < tonne ‘бочка’ < с.-лац.tuuna, touna ‘бочка’ (Фасмер, 4, 77, 121; Голуб-Ліер, 493; Чарных, 2, 271; Арол, 4, 117).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
syntetyczny
syntetyczn|y
1. сінтэтычны;
ujęcie ~e — сінтэтычны падыход;
2. сінтэтычны, штучны;
guma ~a — сінтэтычная гума
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
przesadny
przesadn|y
1. перабольшаны;
~e obliczenia — перабольшаныя падлікі;
2. ненатуральны; штучны;
~e maniery — ненатуральныя манеры
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
БАБРУ́ЙСКІ ГІДРО́ЛІЗНЫ ЗАВО́Д.
Пабудаваны ў 1936 у г. Бабруйск для перапрацоўкі адходаў Бабруйскага дрэваапр. камбіната. У час Вял. Айч. вайны разбураны, адноўлены ў 1944—47. У 1960 пушчаны цэх па вытв-сці вуглекіслаты, у 1967 — па вытв-сці кармавых дражджэй, у 1994 — цэх рэктыфікацыі этылавага спірту. З 1985 выпускае штучны заменнік жэньшэню. Асн. прадукцыя (1995): дрожджы кармавыя, фурфурол, тэхн. этылавы рэктыфікаваны спірт, вуглякіслы газ.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
affected
I[əˈfektɪd]
adj.
1) кра́нуты, закра́нуты
2) Med. пашко́джаны (хваро́бай)
3) усхвалява́ны, узру́шаны; схі́льны, настро́ены
to be well affected towards — быць прыхі́льна настро́еным да каго́-чаго́
II[əˈfektɪd]
adj.
1) удава́ны, ненатура́льны, шту́чны
an affected manner — крыўля́ньне n., мане́рнасьць f.
an affected tone of voice — ненатура́льны тон го́ласу
2) які́ трыма́ецца ненатура́льна
He is too affected — Ён зана́дта ненатура́льны, шту́чны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дэкараты́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Які служыць для ўпрыгожвання. Дэкаратыўнае пано. Дэкаратыўныя кусты. Дэкаратыўныя тканіны.
2. Маляўнічы, эфектны. Дэкаратыўны выгляд. □ Бярозы стаялі нерухома, у шэрым змроку яны здаваліся ніцымі, а кусты і елкі дэкаратыўнымі.Карпаў.
3. Звязаны з афармленнем сцэны дэкарацыямі. Дэкаратыўнае афармленне.
4.перан.Разм. Ненатуральны, штучны; паказны. Сіратліва, як бы яно не натуральнае, а зробленае, дэкаратыўнае, вісіць над сопкамі халоднае сонца.Шамякін.
[Фр. décoratif.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самацве́т, ‑а, М ‑цвеце, м.
Каштоўны або штучны камень з чыстым тонам афарбоўкі ці бясколерны, празрысты, з яркім бляскам. Уральскія самацветы. □ У сваім нацыянальным адзенні, у беласнежнай чалме, упрыгожанай дарагімі самацветамі, .. [магараджа] вылучаўся сярод масы гасцей у аднолькавых вячэрніх касцюмах.Лынькоў./увобразнымужыв.На разлапістых кедрачах мільёнамі самацветаў гарэлі сняжынкі.Лукша.Па ўсім зборніку [А. Пысіна «Твае далоні»] рассыпаны самацветы, залатыя зярняты сапраўднай паэзіі.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
басе́йн
(фр. bassin)
1) штучны вадаём;
2) тэрыторыя, якая ахоплівае мора, возера, раку разам з прытокамі;
3) месца залягання горных парод (напр. Данецкі вугальны б.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дэкараты́уны
(фр. décoratif, ад лац. decorare = упрыгожваць)
1) эфектны, маляўнічы, прызначаны для ўпрыгожвання (напр. д-ыя расліны, д-ае афармленне);
2) перан. ненатуральны, штучны; паказны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
крыялі́т
(ад крыя- + -літ)
мінерал класа фтарыдаў белага, бурага або жаўтаватага колеру з шкляным бляскам; штучны к. выкарыстоўваецца ў металургіі алюмінію і для атрымання эмалей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)