спе́ўнік, ‑а, м.

Зборнік песень, рамансаў і інш. твораў для спеву. З імем Нестара Сакалоўскага звязана складанне аднаго з першых у рэспубліцы спеўнікаў для вучняў пачатковых школ. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

та́чачнік, ‑а, м.

Рабочы, які займаецца перавозкай якіх‑н. грузаў на тачцы. А колькі тут павінна было б працаваць тачачнікаў, каб перавезці такія горы грунту да дамбы! «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экспартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., што.

Вывезці (вывозіць) за мяжу што‑н. (тавары, капітал). Экспартаваць машыны. □ У 73 краіны свету экспартуюць свае выданні беларускія паліграфісты. «Полымя».

[Ад лац. exportare — вывозіць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

blazing

[ˈbleɪzɪŋ]

adj.

1) я́ркі, зы́ркі

blazing flame — зы́ркае по́лымя

glance blazing with rage — по́зірк, што гарэ́ў злосьцю

2) зы́ркі, я́ркі, асьляпля́льны, сьляпу́чы

a blazing sun — зы́ркае со́нца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

агарну́ць, агарну́, аго́рнеш, аго́рне; агарні́; аго́рнуты; зак., каго-што.

1. Укрыць з усіх бакоў, абкруціць, абгарнуць.

А. коўдрай дзіця.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Настаць, заспець (пра ноч, цемру і пад.).

Змрок агарнуў зямлю.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Апанаваць, завалодаць, захапіць, ахапіць каго-н.

Думкі пра дом агарнулі хлопца.

Млявасцю агорнута ўсё цела.

4. Абняць, абхапіць, ахапіць.

Полымя агарнула ўвесь дом.

|| незак. аго́ртваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. агарну́цца, агарну́ся, аго́рнешся, аго́рнецца; агарні́ся; незак. аго́ртвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пыл м.

1. запа́л, -лу м.; (рвение, усердие) заўзя́тасць, -ці ж., стара́ннасць, -ці ж., шчы́расць, -ці ж.;

ю́ношеский пыл юна́цкі запа́л;

уме́рить свой пыл стрыма́ць свой запа́л;

2. (сильный жар) уст., обл. жар, род. жа́ру м.; (пламя) по́лымя, -мя ср.;

◊

в пылу́ (сраже́ния, би́твы и т. п.) у гара́чцы (бо́ю і да таго́ падо́бнае);

с пы́лу, с жа́ру з по́лымя, з жа́ру;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

strzelić

strzeli|ć

зак. стрэліць;

płomień ~ł do góry — полымя шугнула ўгору;

prosto jak ~ł — прасцюсенька; прасцютка; проста-проста

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

выбуха́ць

1. explodíeren vi (s), detoníeren vi (s);

2. (пра збудаванні і г. д) hóchgehen* аддз (s), in die Luft flíegen* [géhen*];

3. (пра полымя) áufflammen vi (s), áuflodern vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

нераўнапра́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які мае няроўныя правы з кім‑, чым‑н., пазбаўлены раўнапраўя. Нераўнапраўны дагавор. Нераўнапраўнае становішча. □ Дзеля выратаванне сацыялістычнай рэвалюцыі Савецкі ўрад падпісаў цяжкі, нераўнапраўны Брэсцкі мір. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патойбако́вы, ‑ая, ‑ае.

У рэлігійна-містычных уяўленнях — які існуе за межамі зямнога жыцця, незямны; тагасветны. Патойбаковы свет. □ [Рэлігія] вучыць клапаціцца не пра рэальнае зямное жыццё, а пра неіснуючае, патойбаковае. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)